تجزیه و تحلیل شغلی
تجزیه و تحلیل شغل فرآیندی است که از طریق آن ماهیت و ویژگیهای هر یک از مشاغل در سازمان بررسی میگردد و اطلاعات کافی درباره آن ها جمع آوری و گزارش میشود.با تجزیه و تحلیل شغل معلوم میشود هر شغل چه وظایفی را شامل میشود و برای احراز و انجام شایسته آن چه مهارتها، دانشها و تواناییهایی لازم است. بنا به تعریف دیگری تجزیه و تحلیل شغل، شرح خلاصه وظایف و مسئولیتهای شغل، رابطه آن شغل با مشاغل دیگر دانش و مهارتهای لازم برای انجام دادن آن و شرایط کار است. مطالعه و بررسی اینکه شغل چگونه باید انجام گیرد، معمولا بعد از تجزیه و تحلیل شغل صورت میپذیرید و وظیفه ای است که بر عهده متخصصان روش سنجی یا مهندسان صنایع است .اگر از شما بخواهند برای مشاغل سازمان خود، شرح شغل تهیه نمایید، چگونه این کار را انجام خواهید داد؟ برای این کار ابتدا به تجزیه و تحلیل شغل پرداخته که با توجه به اینکه هر کدام از این روشها به تنهایی نمیتواند اطلاعات صحیح و کافی را در اختیار قرار دهد از ترکیبی از روشهای مختلف استفاده میشود و سپس نتایج بدست آمده را به صورت شرح شغل و شرایط احراز به فرمهای خاص آن انتقال میدهیم. در شرح شغل، وظایف، مسئولیتها و شرایط کلی کار به طور خلاصه درج میشود.
مشکلات تجزیه و تحلیل شغل چیست؟
این مشکلات ممکن است رفتاری و ناشی از واکنش کارکنان، یا ناشی از مشکلاتی باشد که ذاتاً در فرآیند تجزیه و تحلیل مشاغل باشد.
الف/ واکنش کارکنان
طبیعی است که کارکنان در برابر هر پدیدهای که ناشناخته است واکنش نشان دهند بنابراین لازم است قبل از هر اقدامی هدف از تجزیه و تحلیل صریح و بدون هیچگونه ابهامی برای متصدی شغل تشریح نمود زیرا ممکن است وی دچار این توهم شود که هدف از این کار افزایش و یا کاهش حدود اختیارات و وظایف وی است.
ب/ کاستی های فرآیند تجزیه و تحلیل شغل
ممکن است در نتیجه تجزیه و تحیلی شغل تصویر مبهمی از شغل ارائه گردد و این احتمال همیشه حتی هنگامی که تجزیه و تحلیل به دقت انجام گرفته باشد نیز وجود دارد علت این است که افراد دیدگاههای متفاوتی به یک شغل دارند و نتیجه این میشود که گاهی با سوالاتی درباره وظایف یک شغل پاسخهای متفاوت یا حتی متناقضی داده میشود به همین صورت ممکن است تحلیلگر از آمار، ارقام و اطلاعات به دست آمده را به صورتهای گوناگون تعبیر و تفسیر کنند و دلیل دیگر تغییر و تحول تدریجی بسیاری از مشاغل در طول زمان است. این تغییرات ممکن است به دلیل تغییر رویه انجام کار، تکنولوژی آن یا تجربه و مهارت شاغل باشد بنابراین لازم است اطلاعات بدست آمده در فواصل معینی مجدداً مورد بررسی قرار گیرد تا هماهنگ با واقعیت گردد.
