در این مقاله ابتدا وظایف نقشه بردار راهسازی را از دیدگاه سازمان FIG بررسی میکنیم و در ادامه به صورت تفصیلی وظایف را مطرح میکنیم:
یک نقشه بردار، شخصی متخصص با تحصیلات دانشگاهی و مهارت فنی است که فعالیتهای ذکر شده در ذیل را انجام می دهد:
- تعیین، اندازه گیری و نمایش زمین، عوارض سه بعدی، نقاط صحرایی و گذرگاه ها
- گردآوری و تفسیر اطلاعات زمینی و اطلاعات جغرافیایی مربوط به آن
- استفاده از اطلاعات فوق الذکر برای برنامه ریزی و اداره مؤثر زمین، دریا و یا ساختارهای موجود در آن و…
- تحقیق درباره تکنیکهای ذکرشده در بالا و توسعه آنها.
وظایف تخصصی یک نقشه بردار ممکن است شامل یک یا بیش از یکی از فعالیتهای ذیل باشد که برروی زمین و یا زیر یا بالای سطح زمین یا دریا اتفاق افتد و در ارتباط با مهارت های دیگر انجام شود.
- تعیین اندازه و شکل زمین و سنجش کلیه داده های مورد نیاز برای مشخص نمودن اندازه، موقعیت، شکل و عوارض هر قسمت از زمین و نمایش تغییرات ایجاد شده در آن.
- موقعیت یابی اشیاء در مکان و زمان مانند موقعیت یابی و نمایش عوارض فیزیکی، ساختارها و کارهای مهندسی در رو، بالا یا زیر سطح زمین.
- توسعه، آزمایش و تنظیم سنسورها، وسایل و سیستمها برای مقاصد فوق الذکر و دیگر مقاصد نقشه برداری.
- جمع آوری و استفاده از اطلاعات مکانی از فاصله نزدیک، تصاویر هوایی و ماهواره ای و اتوماسیون این مراحل.
- تعیین موقعیت مرزهای زمین اعم از عمومی یا شخصی، شامل مرزهای ملی و بین المللی و ثبت آنها با مجوز مناسب.
- طراحی، ایجاد و اداره سیستمهای اطلاعات جغرافیایی (GIS) و جمع آوری، ذخیره، تحلیل، مدیریت، نمایش و توزیع داده ها.
- تحلیل، تفسیر و تلفیق عوارض و پدیده های مکانی در GIS ، شامل به تصویر کشیدن و ارتباط چنین داده هایی در نقشه ها، مدل ها و وسایل رقومی سیار.
- مطالعه محیط طبیعی و اجتماعی، سنجش منابع زمینی و دریایی و استفاده از چنین داده هایی در برنامه ریزی توسعه شهری، روستایی و منطقه ای.
- برنامه ریزی، توسعه و بازتوسعۀ ملک ، چه به صورت شهری یا روستایی و چه به صورت زمین یا ساختمان.
- ارزیابی ارزش و مدیریت ملک، چه به صورت شهری یا روستایی و چه به صورت زمین یا ساختمان.
- برنامه ریزی، سنجش و مدیریت کارهای ساختمانی از جمله تخمین هزینه ها.
برای انجام فعالیتهای گفته شده، نقشه برداران باید جنبه های قانونی، اقتصادی، محیطی و اجتماعی مؤثردر هر پروژه را مدنظر داشته باشند.
۱– تهیه گزارش روزانه نقشه بردار
۲– تحویل لیست ایستگاههای مختصاتی مسیر توسط نقشه بردار
این لیست می بایست از طرف مشاور یا کارفرما بصورت کتبی ابلاغ شده باشد بازدید میدانی از مسیر و پیدا کردن ایستگاههای موجود احیای کپه گذاری بهترین حالت کپه گذاری به فاصله ۱٫۳۰ متر از بنچ مارک باشد و کوپه در جهتی نباشد که حتی المقدور مانع دید ناظر از ایستگاه قبل و بعد و سمت مسیر باشد بهترین حالت کوپه گذاری این است که مقداری گچ به صورت دوغاب روی آن ریخته شود بدین نحو از فاصله دور قابل تشخیص است و در سرعت کار جهت استقرار مناسب فری استیشن دوربین بسیار مناسب است.
۳– پیمایش مسیر و کنترل ایستگاهها و اعلام نتایج در زمان کمتر یک ماه از تحویل زمین به پیمانکار
حتی زمانی که شما به صورت پیمانکاری و موقت هم قصد عملیاتی دارید پیمایش جهت کنترل باید انجام گیرد حتی اگر ایستگاه ها با جی پی اس سه فرکانسه ایجاد شده باشد البته پیمایش با قرائت طول و زاویه در ابتدا ضروری نیست با استقرار دوربین روی ایستگاه دوم و بدست آوردن فاصله تا ایستگاه اول و چک نمودن با مختصات موجود پس از اطمینان توجیه دوربین و قرائت ایستگاه سوم بعنوان نقطه مجهوکوهی
صورت صحیح بودن ادامه این روند و هر جا به اختلاف برخورد کردید باید دوربین روی ایستگاه بعد از ایستگاه مورد دار استقرار و به ایستگاه بعدی بسته و توجیه شود و ایستگاه مورد دار وهمچنین ایستگاه قبل از آن خوانده شود وپس از حصول اطمینان اصلاح گردد و مراتب به مشاور گزارش گردد.
گاهی اوقات ممکن است توپوگرافی مسیر براساس ایستگاه اشتباه انجام شده باشد که نیاز به برداشت مجدد و اصلاح توپوگرافی ،پروفیل طولی و مقاطع عرضی از طرف مشاور و ابلاغ کتبی مجدد می باشد.
۴– مطالعه اسناد مناقصه ، بررسی نقشه های تیپ بخصوص مقطع تیپ و بررسی نقشه های مسیر شامل پلان ، پروفیل طولی و عرضی با دقت هر چه تمام
ترسیم پلان در سیویل تری دی به همراه پروفیل طولی باعث می گردد علاوه بر آشنا شدن با تمام جهات پلان و پروفیل جهت اقدامات بعدی نظیر خروجی گرفتن از پلان و پروفیل به سادگی امکان پذیر گردد.بررسی پلان شامل تمام ابعاد و اندازه ها از قبیل عرض چپ و راست جاده ،پارکینگ ها ، دوربرگردانها ، شروع و پایان کند روها، شعاع قوسها ، نوع قوسها و…
بررسی پروفیل طولی از جمله شیب های طولی ، قوسهای قائم و…
بررسی پروفیل عرضی از قبیل عرض جاده در دوطرف ، شیب عرضی یا دور در موقعیت نرمال (مسیر مستقیم) و قوسهای افق ، در مقاطع خاکبرداری شیب ترانشه ها، کف برمها(عرض پله های ایجاد شده در ترانشه) ، ارتفاع برم ها، ابعاد و اندازه های قنو یا کانیوو شیب رو سازی به سمت قنو ، عرض تمام شده از آکس یا محور جاده تا شروع شیب ترانشه.
در خاکریزی ها بررسی شیب شیروانی ، با توجه به نقشه تیپ یا اسناد مناقصه در ارتفاع خاکریزهای به ارتفاع ۳ متر و بیشتر از ۳ متر تغییر شیب شیروانی و اضافه عرض شانه جهت نصب گارد ریل ممکن است اتفاق افتد.
۵– حفاظت از ایستگاهها و انتقال ایستگاههای کمکی در حد لازم
انتقال مختصات ایستگاههایی که در مسیر جاده و یا در معرض تخریب قرار دارند با ایجاد ایستگاه جدید و مناسب
۶– پیاده نمودن نقشه های جانمایی کارگاه و برداشت وضع موجود مثل کانکس و ساختمان و …
۷– برداشت زمین طبیعی محل معدن قرضه خاک
بسته به نیاز به صورت دوره ای پس از هر مرحله خاکبرداری از قرضه برداشت ثانویه جهت برآورد حجم عملیات صورت می گیرد.
۸– برداشت زمین طبیعی محل معدن سنگ شکن چه مصالح رودخانه ای و چه مصالح کوهی
۹– شروع به برداشت توپوگرافی مسیر بر اساس پیکه های مسیر
پیکه به معنی میخ است و منظور از پیکه تاژ مسیر میخ کوبی در محور مسیر است این میخ کوبی بر اساس کیلومترهای رند طبق فواصل مشخص نوع زمین ، دشت ،تپه،کوهستان، شروع و پایان قوسهای افقی مسیر و عوارض در آکس مسیر انجام می شود. برای هر پیکه یک مقطع عرضی یا سکشن و یا پروفیل عرضی بر اساس برداشت عمود بر محور مسیر آن پیکه انجام می شود.
معمولا پس از توپوگرافی با مقیاس ۱/۲۰۰۰ و ایجاد پلان و پروفیلهای مسیر و برآورد حجم اولیه جهت تعیین حجم دقیق و همچنین ترسیم پروفیلهای مجدد مسیر بر اساس پروفیل طولی اولیه که از توپو با مقیاس ۱/۲۰۰۰ انجام شده عوارض در آکس مسیر مشخص می شود آنگاه بر اساس آن عارضه ها و همچنین حرکت مهندس نقشه بردار روی مسیر در آکس یا محور مسیر برای دشت و تپه ماهور به فواصل ۵۰ متر ، کوهستان ۲۵ متر , درون قوسهای مسیر بسته به شعاع قوس از ۲۵ تا ۱۰ متر و علاوه برآن سر هر عارضه یک میخ چوبی کوبیده میشود(نکته: میخ کوبی با فواصل متوالی که انجام می شود اگر میخی سر عارضه کوبیده شود تاثیری در فواصل روند ندارد و آن فواصل به قوت خود باقی است ) روی میخ شماره پیکه و کیلومتر یادداشت می شود و عمود بر امتداد مسیر روی هرمیخ به طرف جوانب عوارض عرضی با مقیاس ۱/۵۰۰ برداشت می گردد و از این اطلاعات مقاطع عرضی دقیق و پروفیل طولی جدید ترسیم شده و حجم دقیق تری از عملیات خاکی (خاکبرداری و خاکریزی) بدست می آید و این حجم پس از مطابقت با مقاطع ابلاغی از سوی کارفرما به پیمانکار ابلاغ می گردد.
بنابراین نقشه بردار اجرایی پیمانکار بایست این مقاطع را چک نماید و در صورت مغایرت مقاطع ، در برداشت مشترک با مهندس ناظر مغایرت ها طی نامه به مشاور و کارفرما جهت اصلاح تسلیم می گردد.
۱۰– برداشت محل آبروهای مسیر جهت ترسیم نقشه های آبرو و همچنین برداشت موانع مسیر
از جمله دکل های فشار قوی ، تیر برقها حد و حدود اراضی کشاورزی و مستثنیات ، تهیه پلان و تراز ارتفاعی خطوط آب ، گاز،نفت، مخابرات، جوی آب کشاورزی، راههای دسترسی آسفالته و خاکی محل دیوارهای حایل ، روگذرها و زیرگذرها و…
منبع : وب سایت FIG
