پارکت چوبی چیست و چه مزایایی دارد؟
آشنایی با پارکت
پارکت نوعی کفپوش از جنس چوب است که بیشتر در فضاهای داخلی استفاده میشود و در کنار مزایای متعدد، زیبایی و جلوه خاصی به محیط میبخشد که در مقایسه با کفپوش های دیگر یک سر و گردن بالاتر قرار میگیرد. پارکت در اصل از کلمه فرانسوی parchet -به معنای فضای کوچک احاطه شده- نشأت میگیرد و تاریخچۀ آن به اواخر قرن ۱۷ میلادی و به کشور فرانسه بازمیگردد. پارکت نخستین بار توسط لویی شانزدهم در ساخت کاخ ورسای استفاده شد؛ اما گذر زمان نه‌تنها باعث فراموش‌شدن آن نشد بلکه امروزه جزو محبوبترین کفپوش ها در سراسر جهان به‌حساب میآید.
در این مقاله قصد داریم شما را با کفپوش پارکت و ویژگیهای آن، نحوه نصب، نگهداری آن بیشتر آشنا کنیم پس با ما همراه باشید.
همان‌گونه که اشاره شد جنس این کفپوش از چوب است و همین امر باعث شده تا برخی گمان کنند مقاومت و طول عمر آن بسیار کم بوده و نگهداری، تعمیر و تمیز کردن آن پردردسر و بسیار پرهزینه است؛ اما برخلاف تصور عموم پارکت جزو مقامترین کف‌پوش‌ها بوده و تا حدود پنجاه و حتی در مواردی تا صدسال عمر مفید دارد. جالب است بدانید در شهر تاریخی ونیز که بر روی آب بنا شده از پایه های چوبی از جنس درخت بلوط برای پی ساختمان استفاده شده است! علاوه بر این، پارکت سالم ترین کفپوش جهان ازنظر سلامت و بهداشت است چراکه تقریباً تنها کف‌پوشی است که بدون هیچ تغییری کاملاً از طبیعت استخراج شده است.
انواع پارکت
پارکت معمولاً ازنظر جنس چوب، طرح، ابعاد، نوع نصب، لایه ها و… دسته بندی میشود.
- جنس چوب
بسته به طرح و رنگ، مقاومت، میزان کاربری و البته قیمت از چوب درختان مختلفی همچون بلوط، افرا، راش، زبان‌گنجشک، بامبو، گردو، گیلاس آمریکایی و… استفاده میشود. ذکر این نکته در این بخش ضروری است که لمینت نیز به دلیل جنس چوبی آن اغلب با پارکت اشتباه گرفته میشود اما باید توجه داشت که جنس چوب لمینت صنعتی و غیرطبیعی بوده و از صفحات امدیاف و یا اچدیاف ساخته میشود. گفتنی است امروزه لمینت هایی با روکش چوب طبیعی نیز به بازار عرضه میشود.
- طرح
طرح پارکت بسته به نوع چوب و نحوه برش قطعات آن (مستطیل، مربع، لوزی و…) متفاوت است.
- رنگ
پارکت بسته به جنس چوب آن دارای رنگ بندی متنوعی از کرم و سفید گرفته تا زرد کمرنگ، قهوهای روشن و تیره و قهوهای مایل به طلایی و حتی قرمز است.
- ابعاد
برخلاف دیگر کف‌پوش‌ها، پارکت ازنظر ابعاد نیز دارای تنوع بالایی است. طول نوع مستطیلی آن بین ۶۰ تا ۱۲۰ سانتیمتر و عرض آن بین ۵ تا ۴۰ سانتیمتر متغییر است. نوع مربعی شکل آن نیز دارای ابعاد ۴۰*۴۰، ۶۰*۶۰، ۸۰*۸۰ و ۱۰۰*۱۰۰ سانتی‌متری هستند.
پارکت ها به دو نوع متفاوت نصب میشوند که هریک مزایا و معایب خود را داشته و بستگی به سلیقه و خواست مشتری دارند.
نوع اول، نصب با چسب پارکت است به این صورت که پارکت ها با چسب مخصوص روی کف نصب میشوند و پس از اتمام باید ساب انجام شده و لاک استفاده شود تا کار تمیز و یکدست از آب درآید و معمولاً باید هر چند سال تکرار شود. مزیت این نوع نصب ممانعت آن از حرکت پارکت با گذشت زمان است؛ اما علاوه بر سختی نصب، امکان استفاده مجدد از پارکت در فضایی دیگر وجود نداشته و در صورت جدا کردن پارکت کف زیرین دچار آسیب دیدگی خواهد شد.
در نوع دوم، روی کف محل نصب فوم انداخته میشود که بهتر است از نوع سایلنت آن استفاده شود؛ و سپس چیدن پارکت ها از یک گوشه شروع شده و درهم قفل میشوند که به آن نصب کلیکی نیز گفته میشود. برخلاف نصب با چسب این نوع نصب نیاز چندانی به ساب و لاک ندارد و امکان استفاده مجدد قطعات بدون آسیب به کف نیز دیگر مزیت این نوع نصب به شمار میآید؛ اما برای تعویض یک قطعه آسیبدیده باید تمام سطح جدا شود.
در ضمن علاوه بر نوع نصب، پارکت ها در نوع چینش نیز متفاوت بوده و به چهار دسته لوزی، موزاییکی، آجری و خشتی تقسیم میشوند.
روش لوزی: این روش تنها با پارکت های مربع شکل اجرا میشود و پارکت های مستطیلی برای این نوع نصب مناسب نیستند.
روش موزاییکی: در این روش پارکت ها کاملاً در کنار هم و در امتداد طول و عرض یکدیگر نصب میشوند.
روش آجری: این روش که معمولاً برای پارکت های مربع استفاده می شود و درز پارکت ها در کنار هم نیست که باعث میشود کار در مقابل رفت‌وآمد مقاومتر باشد و از لبههای چهارگوشه پارکت که بیشتر از دیگر قسمت ها آسیب پذیرند محافظت میکند.
روش خشتی: در این روش که معمولاً برای پارکت های مستطیلی مناسب تر است بندها در قسمتی از طول قطعه قبلی قرار میگیرند و این نوع نصب از روش های دیگر مرسوم تر است.
در نصب پارکت رعایت چند نکته ضروری است تا بعدها مشکلی پیش نیاید.
اولین مورد، توجه به تراز بودن کف قبل از نصب است چراکه اگر پستی‌وبلندی در کف زیرین باشد با گذشت زمان درزهایی بین پارکت ها ایجاد خواهد شد. نکته دیگری که باید به آن توجه شود در نظر گرفتن حداقل ۴ میلی‌متر درز انبساط در قسمت هایی است که پارکت به دیوار میرسد چون چوب به‌اصطلاح بازی میکند. این درزهای انبساط در کناره های دیوار توسط قرنیز و در قسمت های دیگر توسط گرده پوشانده میشود.
و نکته آخر نبود فاصله در بین قطعات نصب شده است. تمام این نکات باید توسط نصاب رعایت شود به همین دلیل خرید از برندهای معتبر و استفاده از نصاب ماهر توصیه میشود. به همین منظور برای انتخاب بهتر و مطمئن تر از شرکت عرضه کننده و نصاب بخواهید چند نمونه از کارهای سالهای گذشته خود را به شما نشان دهند تا از کیفیت آن مطمئن شوید.
سرامیک یا پارکت کدام را انتخاب کنیم؟
وقتی سرامیک را با پارکت مقایسه میکنیم میبینیم یکی از بزرگترین معایب سرامیک سختی آن است به‌خصوص زمانی که با پای‌برهنه روی آن راه میروید. این سختی باعث ایجاد احساس فشار و درد در بدن میشود و سرمای آن به ویژه در زمستان آزاردهنده است درحالیکه پارکت به دلیل بافت چوبی اش نسبت به سرامیک نرمتر بوده و از گرمای مطلوبی برخوردار است.
دیگر مزیت پارکت نسبت به سرامیک امکان بازسازی در صورت صدمه و آسیب دیدگی است درحالیکه اگر سرامیک آسیب ببیند امکان ترمیم ندارد و کل قطعه باید تعویض شود؛ اما پارکت چوبی را با ساب زدن و لاک و روغن به‌راحتی میتوان به شکل روز اول بازگرداند.
همانطور که قبلاً اشاره شد پارکت به دلیل ساخته‌شدن از مواد طبیعی برای بدن مضر و آلرژیزا نیست درحالیکه در ساخت سرامیک از مواد شیمیایی استفاده میشود که میتواند برای انسان مضر باشد.
از طرفی پارکت به دلیل قابلیت ترمیم و بازسازی و عمر طولانی یکی از مقرون به‌صرفه‌ترین کف‌پوش‌های موجود در بازار محسوب میشود.
نحوۀ نگهداری و تمیز کردن پارکت
برای آنکه پارکت هایتان عمر طولانی تری داشته باشند رعایت چند نکتۀ ساده ضروری است:
- برای تمیز کردن روزانه پارکت بهتر است از جاروبرقی و دستمال خشک استفاده کنید؛ اما برای تمیز کردن اساسی آن از مواد شوینده قوی استفاده نکنید چراکه ممکن است به سطح آن آسیب بزند. بهترین راه تمیز کردن پارکت با طی و یا دستمالی است که با اندکی آب گرم مرطوب شده باشد. برای تمیزی بیشتر میتوانید از شوینده های مخصوص پارکت استفاده کنید.
- از استفاده و یا قرار دادن وسایل تیز و برنده بر روی پارکت خودداری کنید تا مانع از ایجاد خراشیدگی روی آن شوید.
- تا حد امکان از رفت و آمد با کفش های پاشنه‌دار بر روی پارکت خودداری کنید.
- برای جلوگیری از آسیب دیدگی سطح، زیر پایۀ مبل و لوازم خانه لوازم مناسب قرار دهید.
- برای جلوگیری از ورود شن و سنگ‌ریزه به داخل خانه در قسمت ورودی از پادری استفاده کنید.
- حتی‌الامکان از فرش در قسمت های پررفتوآمد استفاده کنید.
- در صورت خیس شدن یا ایجاد لک بر روی پارکت پاک کردن آن را به زمان دیگری موکول نکرده و بلافاصله آن را برطرف کنید.
با رعایت این چند نکته ساده پارکت هایی باکیفیت و عمر طولانی خواهید داشت.
بازسازی و تعمیر پارکت های قدیمی
از دیگر مزیت های پارکت چوبی همین قابلیت ترمیم و تعمیر آن است که در چند مرحله انجام میشود.
اولین مرحله ساب زدن سطح با دستگاه های مخصوص است که یک‌لایه از چوب به‌صورت یکدست از سطح برداشته میشود و پس از پایان یک‌لایه لاک یا روغن روی آن پیاده میشود.
مراحل دیگر شامل جایگزینی قطعات در صورت آسیبدیدگی، چسباندن و محکم کردن قطعاتی که لق شدهاند، پر کردن فضاهای خالی بین درزها و بازسازی لایۀ زیرین در صورت آسیب دیدن آن است.
