واژگان معماری سنتی ایران
اتاق گوشوار
اتاقی که در طبقه بالا، کنار تالار قرار می‌گیرد و به آن ارتباط دارد.
ارسی
پنجره بزرگ چوبی که یک جبهه اتاق را به‌طورکامل می‌پوشاند و دارای بازشوهای کشویی بالارونده و شیشه‌های رنگین است.
اندرونی
بخشی از خانه که مخصوص زن، فرزندان، خدمتگزاران و سایر اهل خانه بوده است.
ایوان
فضای نیم‌باز مسقفی که از سه طرف محدود و از یک طرف باز است.
ایوانچه
ایوان کوچک و کم عمق.
ایوان_ستون‌دار
فضای نیم‌باز ستون‌داری که معمولا مقابل فضاهای بسته قرار می‌گیرد.
بادگیر
عنصر مرتفعی که روی بام قرار می‌گیرد و جریان هوا را به درون ساختمان هدایت می‌کند.
پنج‌دری
اتاق بزرگی که پنج پنجره بزرگ در کنار یکدیگر و به سمت حیاط دارد.
تالار سرداب
فضای تالارمانندی که در زیرزمین خانه قرار می‌گیرد.
چهارصفه
فضای صلیبی‌شکلی که از یک فضای گنبددار در مرکز و چهاربخش با پوشش طاق و تویزه در چهارطرف آن تشکیل شده است.
حیاط بالاخانه
حیاط کوچکی در طبقه دوم خانه که به همراه فضاهای پیرامون خود بخش نسبتا مستقلی را در خانه پدید می‌آورد.
خورشیدی
بخش نیم‌دایره‌ای بالای درها با تقسیمات داخلی.
دودری
اتاقی که دو پنجره بزرگ در کنار یکدیگر به سمت حیاط دارد.
رواق
فضای نیم‌باز ستون‌داری است که از تکرار چهار طاقی‌های مشابه در یک راستا پدید می‌آید و در طول ضلع یک یا چند جبهه حیاط قرار می‌گیرد.
سیم گل
گلی است مرکب که نمای ساختمان را با آن می‌پوشانند.
شاه نشین
فضایی در صدر تالار و رو به سوی پنجره که مخصوص نشستن بزرگان است.
صفه
سکوی بدون سقفی که سطح آن بالاتر از سطح حیاط است و معمولا در جلوی فضاهای بسته قرار می‌گیرد.
طاق و تویزه
نوعی روش سقف سازی.
قطار بندی
مقرنسی که در یک خط مستقیم کار شده باشد مانند مقرنس بین طاق و دیوار‌های یک اتاق.
کاربندی
به‌طورکلی به مجموعه سقف‌سازی‌های داخلی تزیینی می‌گویند (اعم از رسمی، یزدی، کاسه‌سازی و مقرنس).
کفش‌کن
فضای واسطه‌ای که ورود به فضاهای بسته از آن میسر می‌شود.
معقلی
نوعی تزیین که از ترکیب آجر و کاشی به وجود می‌آید.
مقرنس
نوعی سقف سازی که مرکب از طاسه‌های (عناصر سه بعدی فضای) هم‌اندازه و هماهنگ است.
مهتابی
فضای بدون سقفی است که بالاتر از سطح حیاط قرار می‌گیرد. دیوار‌های این فضا نماسازی می‌شود و به این ترتیب به ایوانی شباهت پیدا می‌کند که سقف آن را برداشته‌اند، این فضا معمولا از سه طرف بسته و از جهت چهارم به فضای باز مشرف است.
