اعلام خلاف در صورت عدم رعایت مسائل ایمنی و یا فنی در کارگاه
در شرایطی که ضوابط و اصول ایمنی مطابق با مبحث ۱۲ مقررات ملی ساختمان و آیین‌نامه حفاظت از کارگاه‌های ساختمانی وزارت کار و امور اجتماعی در کارگاه تحت نظارت مهندس ناظر رعایت نمی‌گردد؛
مهندس ناظر باید “با توجه به اهمیت موضوع و خطرات جانی احتمالی”، گزارش وقوع خلاف را با اشاره کامل به مفاد قانونی مربوطه به سازمان‌ها و ادارات زیر ارائه و شماره ثبت دبیرخانه‌های آن‌ها را اخذ نماید:
۱- شهرداری (دفاتر الکترونیک شهر)؛
۲- سازمان نظام مهندسی ساختمان استان؛
۳- واحد کار و امور اجتماعی محل؛
۴- آتش‌نشانی؛
۵- کلانتری محل.
در مواردی که موضوع از طرف مراجع یاد شده خصوصاً شهرداری مورد پیگیری قرار نمی‌گیرد، ناظر باید به صورت حضوری (حتی چندین مرتبه) به آن مراجع مراجعه و موضوع را مطرح و پیگیری نماید.
قابل ذکر است که در ماده ۷ آیین‌نامه حفاظت از کارگاه‌های ساختمانی وزارت کار نسبت به اعلام تخلف به واحد کار و امور اجتماعی محل تاکید شده است.
در صورت مشاهده خلاف فنی و اجرایی (مرتبط با معماری، سازه و یا تاسیسات ساختمان) در مرحله‌ای از ساخت بنا، مهندس ناظر باید ضمن ابلاغ تذکر کتبی به مالک یا سازنده و درخواست رفع خلاف، گزارش خلاف در آن مرحله از کار و در صورت اهمیت موضوع تاکید بر توقف کار تا اصلاح موارد خلاف را در دفاتر الکترونیک شهر (مرجع صدور پروانه: شهرداری) و سازمان نظام مهندسی ساختمان استان ثبت نماید.
علاوه بر آن در صورت عدم پیگیری ناحیه شهرداری مربوطه لازم است همان گزارشات به همراه اعلام عدم پیگیری ناحیه شهرداری محل به دبیرخانه معاونت شهرسازی و معماری استان ارائه و شماره ثبت دریافت گردد که البته نیاز به پشتکار و معمولاً سماجت زیادی دارد.
با توجه به مطالب بیان شده در قسمت اول و دوم، واضح است که در صورت وقوع خلاف، مهندس ناظر برای پیگیری و جلوگیری از مشکلات حقوقی بعضاً سنگین آن، وقت و هزینه نسبتاً زیادی باید صرف کند.
لذا جهت جلوگیری از قرار گرفتن در چنین شرایطی بهتر است قبل از پذیرش و تایید هر یک از کارهای نظارتی ارجاع شده، ناظر با حضور مالک یا سازنده از محل بازدید و مالک و سازنده را از نظر شخصیتی ارزیابی نموده و همچنین در خصوص تصمیمات و نحوه اجرای کار توسط مالک یا سازنده سئوالات لازم را طرح و بررسی نماید.
به تجربه مشاهده شده است که اغلب مالکینی که قصد انجام موارد مغایر با ضوابط، آیین نامه ها، مقررات شهرسازی و نقشه های مصوب را دارند در همان ابتدای کار، تمایل به مهندس ناظری دارند که با این قبیل موضوعات کنار بیاید و در نتیجه اغلب موضوع خلاف را در ملاقات اول با ناظر طرح می‌کنند.
