سیستم قراردادی یکپارچه

این نوع قرارداد با هدف انتقال قسمتی از وظایف دولت به بخش خصوصی و استفاده از امکانات و منابع بخش خصوصی انجام می شود و در پروژه های بزرگ و زیربنایی کاربرد دارد. هدف از این نوع قراردادها عبارتست از انتقال قابل ملاحظه ای از بار مالی و کاری به بخش خصوصی . این قراردادها در حقیقت مشارکتی است بین واحدهای دولتی و بخش خصوصی . مثال این نوع قراردادها ساخت اتوبان و ایجاد عوارضی است.

انواع مختلف قراردادهای یکپارچه:

– BOT یا ساخت ، بهره برداری ، انتقال
– BOOT یا ساخت ، مالکیت ، بهره برداری ، انتقال
– DBOT یا طراحی ، ساخت ، بهره برداری ، انتقال
– BOO یا احداث ، تملک ، بهره برداری
– BB یا بیع متقابل

B.O.T

این نوع قرارداد بیشتر جهت پروژه های زیربنایی و در کشورهای در حال توسعه کاربرد دارد. در این روش ،ساخت و بهره برداری توسط یک گروه خارج از سازمان کارفرما انجام شده و پس از مدتی که در قرارداد توافق شده پروژه به کارفرما منتقل می شود.

B.O.O.T

این نوع قرارداد نیز مشابه حالت قبل است با این تفاوت که اجرا و بهره برداری توسط یک کشور خارجی انجام شده و پروژه مطابق زمان توافق شده در مالکیت گروه خارجی می باشد و پس از اتمام زمان مقرر مالکیت به کشور میزبان منتقل می گردد.

D.B.O.T

این نوع نیز مشابه BOT است با این تفاوت که طراحی نیز توسط بخش خصوصی انجام می پذیرد.

B.O.O

در این نوع قرارداد دولت ساخت مالکیت و بهره برداری یک پروژه را به بخش خصوصی واگذار می کند تا بخش خصوصی ضمن احداث و بهره برداری نسبت به پرداخت عوارض ، اشتغال و … اقدام و بدین ترتیب بخش خصوصی نیز نقش موثری در حل برخی معضلات اجتماعی ایفا کند.

بیع متقابل

قرارداد بیع متقابل که عمدتاً در پروژه های نفت و گاز مورد استفاده قرار می گیرد بدین صورت است که یک شرکت سرمایه گذاری خارجی کلیه هزینه های سرمایه گذاری همچون نصب تجهیزات ، راه اندازی و انتقال تکنولوژی را بر عهده می گیرد و پس از راه اندازی به کشور میزبان واگذار می نماید. بازگشت سرمایه و سود سرمایه گذار از طریق دریافت محصولات تولیدی صورت می گیرد.

با توجه به بررسی ۵ مورد از قراردادهای یکپارچه مشخص می گردد که تفاوت آنها با یکدیگر در جزئیات بوده و در حقیقت هدف همگی خصوصی سازی و یا مشارکت بخش خصوصی در پروژه های مهم و زیربنایی می باشد.