درباره چوب پلاست و ترمووود بیشتر بدانید
چوب پلاست چیست؟
اختصاصی ساختمان آنلاین: چوب پلاست یا همان چوب پلاستیک یکی از انواع محصولات کامپوزیتی است. این ماده ساخته شده از ترکیب پودر چوب با مواد پلیمری است. چوب پلاست ویژگیهای فراوانی دارد و همین ویژگیها باعث شده تا به یک انتخاب خوب برای استفاده در صنعت ساختمان و مصنوعات تزئینی مورد استفاده قرار گیرد. چوب پلاست در ابعاد و شکلهای مختلف تولید و به بازار عرضه میشود. روش تولید و عرضه این محصولات روش اکستروژن است. ترکیب اصلی چوب پلاست متشکل از چوب طبیعی، پلاستیک و مقداری از مواد افزودنی است. چوب پلاست در قالب صفحات توپر، توخالی و انواع پروفیل مورد استفاده قرار میگیرند.
یکی از مهمترین مزیتهای استفاده از چوب پلاست جلوگیری از قطع بیرویه درختان است. همچنین چوب پلاست به دلیل بهصرفه بودن به میزان زیادی در صنایع ساختمانی همچون کفپوش ها، نماپوش ها، فلاورباکس ها و مبلمان شهری مورد استفاده قرار میگیرد. نکته مهم دیگر در مورد چوب پلاست توان مقاومتی بالای این ماده در مقابل عوامل جوی و رطوبت است و به همین دلیل در مناطق مرطوب به عنوان یکی از بهترین گزینهها مورد استفاده قرار میگیرد.
در مجموع میتوانیم مزایا و ویژگیهای اصلی و قابل توجه چوب پلاست را در موارد زیر خلاصه کنیم:
- مقاومت بالا در مقابل عوامل جوی و رطوبت
- به صرفه بودن در هزینهها
- مقاومت در مقابل رشد باکتری و یا پوسیدگی طبیعی
- مقاومت بالا در برابر حشرات و تهدیدهای طبیعی دیگر
- انعطافپذیری مناسب
کفپوش چوب پلاست
فرایند تولید چوب پلاست و استفاده از مواد پلیمری در جریان تولید این محصول باعث شده است تا چوب پلاست از مقاومت بسیاری بالایی در مقابل عوامل مختلف برخوردار باشد. این مقاومت بسیار بالا در برابر عوامل محیطی باعث شده تا چوب پلاست به عنوان یکی از بهترین گزینههای استفاده به عنوان کفپوش مورد استفاده قرار گیرد. مقاومت در مقابل رطوبت، عوامل محیطی، مقاومت بالا در مقابل پوسیدگی طبیعی و توانایی مقابله با قارچها و حمله حشرات از جمله ویژگیهای خوب این محصول است که باعث شده به عنوان بهترین گزینه برای کفپوش ها قرار گیرد.
ترمووود چیست؟
چوب به عنوان مادهای که از سالیان دور در ساختمانها به کار گرفته میشده همواره مورد توجه بوده است. با توجه به کاربرد گسترده چوب در زمینههای مختلف همواره سعی شده تا با استفاده از دانش و فناوری مشکلات و نواقص آن بر طرف شده و بیشتر از پیش مورد استفاده قرار گیرد. در همین راستا کشور فنلاند با استفاده از روشهای مهندسی و فراوریهایی که بر روی چوب انجام میدهد توانسته است محصولی را تولید کند که نسبت به ماده اولیه آن (چوب) از دوام و طول عمر بالاتری برخوردار بوده و کاربرد وسیعتری پیدا کند. نام این محصول چوب ترمو بوده و بازار آن در حال حاضر در حال گسترش است.
چوبها در عین زیبایی از ضعفهای زیادی برخوردارند و به همین دلیل در معماری مدرن کمتر میتوان از آنها استفاده کرد. اما در سالهای اخیر و با فرآوری و بهکارگیری روشهای جدید و نوآورانه میتوان این ضعف را پوشش داد و عمر و توان مقاومتی چوب را افزایش داد و آنها را در برابر عوامل محیطی مقاوم کرد. ترمووود دقیقا محصول نهایی همین فرآوری است. ترمووودها بر اثر فرآوریهای انجام شده از ویژگیهای مقاومتی خوبی برخوردار میشوند و باعث شده است تا ترمووود به عنوان یکی از بهترین گزینهها برای استفاده در نمای بیرونی و داخلی سازهها مورد استفاده قرار گیرد.
در جریان فرآیند این فرآوری چوب در معرض حرارت بالا قرار میگیرند و طی آن دیواره سلولی آن اصلاح میشود. این کار باعث میشود که رطوبت چوب کاهش چشمگیری پیدا کند. این فرآیند باعث میشود چوب فرآوری شده در برابر شرایط جوی مختلف مقاومتر شود. البته بر اثر فرآوری ترمو نه تنها چوب در مقابل شرایط جوی مقاومتر میشود بلکه در برابر قارچهای چوبخوار و دیگر تهدیدها نیز مقاومتر میشود. عملیات فرآوری حرارتی چوب به روش ترمووود در طی انجام سالها تحقیقات در کشور فنلاند ابداع شد.
ویژگی های ترمووود
ترمووودها در اثر فرآوری ویژگیهایی به دست میآورند. این ویژگیها شامل موارد زیر است:
- کاهش رسانایی حرارتی
- افزایش مقاومت در برابر ترکخوردگی و خوردگی چوب و دیگر عوامل محیطی و طبیعی
- کاهش سطح رطوبت
- رنگ ثابت
تراکم
تراکم یا چگالی چوب، با اندازهگیری وزن و ابعاد آن تعیین میشود. واحد تراکم کیلوگرم در متر مکعب است. فرآیند ساخت ترموود، تراکم چوب را به طور متوسط حدود ده درصد کاهش میدهد.
استحکام
به طور کلی، مقاومت چوب با تراکم آن همبستگی مستقیم دارد. در فرآیند تولید ترموود کمی کاهش چگالی و در نتیجه برخی اثرات روی میزان استحکام رخ میدهد، اما فاکتور استحکام در برابر وزن، عملاً بدون تغییر باقی میماند.
قدرت انعطافپذیری و خاصیت کششی
در مورد محصولاتی که در دمای پایین 200 درجه تولید شدهاند، قدرت انعطافپذیری یا خم شدن، کاهش چشمگیری نخواهد داشت. کاهش شدت مقاومت در برابر خم شدن افقی، در موادی که در دمای بالای 200 درجۀ سانتیگراد تولید شدهاند، دیده میشود. فرآیند ترموود برای حفظ و حتی بهبود بخشیدن به ضریب الاسیتیسه یا کشش در چوب ایجاد شده است. با این حال توصیه میشود از ترمووود برای تحمل بار افقی استفاده نکنید.
مقاومت فشاری
مقاومت فشاری یا در حقیقت قدرت تحمل فشردگی، به میزان تراکم چوب بستگی دارد. آزمایشها نشان دادهاند که فرآیند ساخت ترموود تأثیر چندانی بر فاکتور تحمل فشردگی در چوب نمیگذارد.
قدرت نگه داشتن پیچ
قدرت نگه داشتن پیچ نیز به تراکم بستگی دارد. اثر اصلی بر قدرت نگه داشتن پیچ، از واریانس کلی در تراکم چوب و نه از روند ترمو، نشأت میگیرد. ثابت شده است که در صورت استفاده از سوراخهای از قبل از دریل شده، موادی که تراکم کمتری دارند، نتایج بهتری میدهند.
درجۀ سختی سطحی
فرآیند ترمووود اثرات محدودی بر خواص سختی برینل دارد. واریانس بیشتر مربوط به تراکم و نوع چوبی است که استفاده میشود.
رطوبت
فرآیند ترمووود منجر به کاهش بالانس رطوبت میشود. میزان رطوبت چوبی که با بالاترین درجۀ حرارت فرآوری میشود، میتواند 40 تا 50 درصد پایینتر از چوب معمولی باشد.
ثبات و دوام
به علت رطوبت پایینتر و تغییراتی که در ترکیب شیمیایی چوب رخ میدهد، تورم مماسی و شعاعی، به میزان قابل توجهی نسبت به مواد اصلی کاهش مییابد. در بعضی موارد کاهش حرکت جنبشی می تواند بین 40 تا 50 درصد باشد.
نفوذپذیری
فرآیند ترمووود میزان جذب آب چوب را کاهش میدهد. درصد کاهش، بسته به نوع چوب اصلی، متفاوت است.
خواص حرارتی
آزمایشها نشان دادهاند که میزان رسانایی حرارتی ترمووود در مقایسه با چوب پردازشنشده، 20 تا 25 درصد پایینتر است. این ویژگی عملکرد ترمووود را به عنوان یک عایق حرارتی بهبود میبخشد.
دوام بیولوژیکی
آزمایشها بهبود قابل توجهی در زمینۀ دوام بیولوژیکی در چوبهای پردازش شده به روش ترمو نشان دادهاند. بهبود در دوام بیولوژیکی نتیجۀ از بین بردن منابع طبیعی غذا (منابع تغذیۀ باکتریها و قارچها) در چوب و همچنین تغییراتی در ترکیب شیمیایی و ساختاری است. این دوام به دلیل استفاده از دمای بالا در فرآیند تولید ایجاد میشود. در اکثر موارد نیازی نیست با مواد شیمیایی حفاظت بیشتری از چوب صورت گیرد. فرآیند ترمو تمامی قسمتهای چوب را پوشش میدهد و از لحاظ نفوذ و تراوش مشکلات بیولوژیک، از یک قسمت به قسمتهای دیگر، مشکلی ایجاد نمیکند.
مقاومت در برابر شرایط آب و هوایی
همانند بسیاری مواد دیگر، ترمووود قادر به مقاومت در برابر اثرات تابش اشعۀ فرابنفش نیست. اشعۀ فرابنفش باعث میشود رنگ آن از قهوهای به خاکستری تغییر کند. علاوه بر این، اشعۀ فرابنفش میتواند شیارهای کوچکی در سطح چوب ایجاد کند. اثرات طبیعی باران و خورشید، مقداری از لایۀ سطحی را حذف میکند. به خصوص در قطعاتی که بدون پوشش در معرض هوای آزاد قرار گرفتهاند. البته این اتفاق در مورد تمام مواد چوبی رخ میدهد و مخصوص ترمووود نیست. به شدت توصیه میشود که برای جلوگیری از تغییر رنگ و دیگر تغییرات طبیعی در اثر آب و هوا، از رنگ محافظ برای سطح چوب استفاده کنید.
چوب ترمو و بررسی میزان سازگاری آن با محیط زیست
یکی از چالشهای پیش روی استفاده از محصولات جدید سازگاری آنها با محیط زیست و تاثیر طولانی مدت آنها بر روی محیط زندگی ما است. کشور فنلاند به عنوان اولین تولیدکننده این ماده مجوزهای لازم برای به کارگیری آن در مصارف ساختمانی را دریافت کرده است. یکی از این سازمانها، سازمان برنامهریزی برای تایید صدور گواهینامه جنگلها (PEFC) در فنلاند است. این سازمان به طور عمده وظیفه نظارت بر چگونگی اعطای گواهینامه و نحوه استفاده از آن توسط کارخانجات و سازمانها و همچنین کار نظارت بر نحوه استفاده از محیط زیست و جنگلها را بر عهده دارد. این سازمان استفاده از چوب چوب ترمو را در ساخت و ساز مجاز اعلام کرده است. بنا به اظهار سازمان برنامهریزی برای تایید صدور گواهینامه جنگلها حدود 90 درصد از چوبهای تولید شده با استفاده از عملیات اصلاح حرارتی (چوب ترمو) استانداردهای لازم برای به کارگیری در ساخت و ساز را دارا هستند.
موضوع دیگری که بسیار حائز اهمیت است انرژی لازم برای تولید هر محصول و مقرون به صرفه بودن آن است. بیشتر انرژی مصرف شده در فرایند تولید چوب ترمو برای خشک کردن آن صرف شده است. به طوری که 80 درصد انرژی به صورت انرژی گرمایی مصرف میشود. برای استفاده از چوب فرایند خشک کردن اجتنابناپذیر است. طی این فرایند 20 درصد انرژی بیشتری نسبت به فرایند خشک کردن معمولی چوب مصرف میشود که این امر به دلیل مدت زمان کوتاه خشک کردن است که در روش اصلاح حرارتی به کار گرفته میشود.
انتشار مواد آلاینده در محیط در حین فرایند تولید موضوع دیگری است که بسیار مورد توجه قرار گرفته است. ترکیبات اورگانیک فرار یا بخارشدنی از جمله مواردی هستند که در فرایند تولید چوب بسیار مهم هستند. به دلیل اینکه در فرایند تولید چوب ترمو از حرارت بالایی استفاده شده و هیچ گونه مواد شیمیایی، که برای محیط زیست مخرب است، استفاده نشده مواد مضر باقیمانده از این محصول بسیار ناچیز خواهد بود.
پارامتر دیگری که بسیار مهم است دوره تعمیر و نگهداری هر محصول است. محصولات با استحکام و پایداری بالا نیاز کمی به استفاده از مواد نگهدارنده و پوششی دارند که همین امر آنها را به محصولات دوستدار محیط زیست تبدیل میکند. در فرایند تولید چوب ترمو به دلیل کاهش تغییر شکل چوب (متورم شدن، انبساط، انقباض و یا تاب برداشتن) شاهد عملکرد بسیار مناسبی در هنگام رنگ زدن و یا ایجاد روکش همانند روغن و یا واکس هستیم. در طی فرایند حرارتدهی رزین موجود در چوب خارج شده و در حین انجام عملیات روکش رزین آن از سطح چوب خارج نمیشود. بنابراین روکش سطحی چوب آن را در برابر عوامل محیطی محافظت کرده و برای مدت طولانیتری در وضعیت مناسب خواهد بود. طولانی بودن چرخه تعمیر و نگهداری باعث کاهش مواد مصرفی نگهدارنده شده و همین امر یکی از ویژگیهای محیط زیستی به حساب میآید. همچین میتوان با استفاده از چوب ترمو نیاز به حمل و نقل موادی که در طی فرایند تعمیر و نگهداری مورد استفاده قرار میگیرند و استفاده از آنها از نظر محیط زیستی با مشکلات فراوانی روبهرو است را نیز کاهش دهیم.
چوب ترمو از نظر ظاهری شبیه به چوبهای سخت نواحی گرمسیری است. در برخی از موارد میتوان از چوب ترمو به جای چوبهایی که در وضعیت ناپایدار قرار دارند استفاده کرد. به کارگیری چوب ترمو به جای چوبهایی با وضعیت ناپایدار هزینه حمل و نقل را کاهش داده و از نابودی گونههای در معرض خطر جلوگیری میکند.
موضوع دیگری در تولید این محصول بسیار مورد توجه قرار گرفته است و آن اینکه امکان ساخت و تولید چوب ترمو از هر نوع درختی وجود دارد که همین امر میتواند در حفاظت از محیط زیست و جنگلها تاثیر گذار باشد. البته در کشور فنلاند از چوبهای سوزنی برگ پایدار استفاده شده که از لحاظ ویژگی و خواص شباهت بسیار زیادی به چوبهای سخت استوایی دارد. البته استفاده از چوبهای متفاوت منجر به تولید محصولات متفاوت با کیفیتهای مختلف خواهد شد. چوبهای پوسیده پس از سوختن دچار تغییر رنگ شدیدتری نسبت به محصولات با چوبهای سالم خواهد شد.
آخرین موضوعی که همواره در استفاده از هر محصولی مطرح میشود و چندان هم کم اهمیت نیست شرایط امحاء آن محصول و مواد به جا مانده از نابودی آن است. برترین ویژگی چوب ترمو از نظر محیط زیستی این است که این محصول همانند محصولات دیگر قابلیت سوختن داشته که میتواند در فرایند تولید انرژی گرمایی مورد استفاده قرار گیرد.
در نهایت استفاده از چوب ترمو در ساختمان در حال افزایش بوده و این محصول در آینده به جایگزین مناسبی برای محصولات دیگر خواهد شد. کیفیت و مقرون به صرفه بودن این محصول توانسته است جایگاه مناسبی را برای آن ایجاد کند. سازگاری این محصول با محیط زیست به عنوان عاملی بسیار مهم در محبوبیت آن توسط بخشهای مختلف در ساخت و ساز تبدیل شده است.
اگر به این مقاله علاقهمند بودهاید شاید مقاله زیر نیز برای شما جذاب و مفید باشد:
پارکت چوبی چیست و چه مزایایی دارد؟