۱۰ گام تا مجوز ساخت و‌ساز
قصد دارید که یک آپارتمان بسازید؟ می‌خواهید خانه کلنگی‌تان را پایین بریزید و به جایش یک خانه شیک و جدید بالا ببرید؟
خب این کار نیاز به مجوز دارد؛ مجوزی که به شما اجازه می‌دهد خانه قدیمی را تخریب کنید و خانه‌ای نو بسازید. کم‌کم باید باور کنیم که خانه‌های قدیمی محله‌ها جایشان را به ساختمان‌های سربه فلک کشیده‌ای می‌دهند که روزبه‌روز تعدادشان بیشتر می‌شود. شهروندان معمولا در فصل سرما سراغ گرفتن مجوز و پروانه ساختمان‌سازی می‌روند و در فصل گرما سراغ ساخت و ساز. البته این یک قاعده کلی نیست و می‌توان در فصل‌های گرم سال هم سراغ گرفتن مجوز ساخت‌وساز رفت. اگر قصد گرفتن مجوز ساخت‌وساز از مدیریت شهری را دارید مراحل رسیدن به مجوز ساخت‌وساز را در اینجا یاد بگیرید.
?تصمیم‌گیری
برای انجام هر کاری، تصمیم‌گیری اولیه اهمیت بسیار زیادی دارد. گام محکم برداشتن در این مرحله، کمک زیادی در پیمودن ادامه مسیر خواهد کرد. یادتان باشد که برای ساختمان‌سازی مراحل مختلفی را باید طی کنید و در ضمن این کار هزینه‌ای هم روی دوشتان می‌گذارد. بد نیست بدانید که برای ساخت هر متر خانه جدید حدود ۵۰۰هزار تومان باید هزینه کنید. ته جیبتان را نگاه کنید و بعد با حساب و کتاب تصمیم بگیرید.
?کجا برویم؟ چه ببریم؟
یک‌راست برای تشکیل پرونده باید به شهرداری‌های هر شهر بروید. تهرانی‌ها البته باید به دفاتر خدمات الکترونیک شهر که در محله‌های مختلف هستند مراجعه کنند. مدارکی هم باید همراهتان باشد؛ اصل و کپی سند ملک، کارت شناسایی مالک و برگه تسویه حساب عوارض شهرداری یادتان نرود که با فراموشی این مدارک به مشکل برخواهید خورد. مدارک دیگر را باید در مراحل بعدی تکمیل کنید.
?بازدید از ملک شما
پرونده که تشکیل شد، فعلا کار شما تمام است و بقیه مراحل تا اطلاع‌ثانوی برعهده مسئولان شهری است. آنها در گام سوم از ملکتان بازدید می‌کنند تا ابعاد ملک، عرض گذر و بنای ساختمان بررسی شود. این بازدید در صدور مجوز تعداد طبقه‌های ساختمان جدیدتان مؤثر خواهد بود. مثلا اگر متراژ خانه شما از یک مقدار مشخصی کمتر باشد نمی‌توان مجوز بیشتر از ۴طبقه گرفت.
طرح تفصیلی تعیین می‌کند
تهران هم‌اکنون دارای طرح تفصیلی است که قوانین ساخت‌وساز در هر نقطه از شهر را در آن مشخص کرده‌اند. کارشناسان طرح تفصیلی در این مرحله وارد عمل می‌شوند تا مشخص کنند که کاربری ملک در طرح جامع و تفصیلی پایتخت دقیقا چه چیز است. در این مرحله مثلا ممکن است متوجه شوید که خانه‌تان در طرح‌های شهری قرار دارد.
?عقب‌نشینی ملک
احتمالاً خیلی‌ها نمی‌دانند که در معاونت شهرسازی شهرداری‌ها، بخشی به نام «بروکف» وجود دارد. پرونده‌تان در این مرحله به این واحد تحویل داده می‌شود تا مسئولان این بخش، میزان اصلاحی، ابعاد ملک جدید و میزان عقب‌نشینی ساختمان جدیدتان را مشخص کنند. خیلی‌ها نگران همین میزان عقب‌نشینی هستند، بالاخره این اتفاق باعث می‌شود که در ساختمان جدید متراژ خانه‌تان کمتر شود.
?نقشه خانه را تهیه کنید
حالا شما باید آستین‌ها را بالا بزنید و دست به‌کار شوید. مسئولان شهری، دستور نقشه ساختمان جدیدتان را به شما تحویل می‌دهند و شما به‌عنوان سازنده ساختمان وظیفه دارید که براساس این دستور، نقشه آپارتمانتان را به کمک مهندسان معماری تهیه کنید. حواستان باشد که این نقشه همان نقشه فضایی به‌حساب می‌آید که قرار است در آن زندگی کنید، پس برای نقشه کشیدن سراغ مهندسان کار درست بروید.
?رفع ایرادهای نقشه
اگر نقشه‌تان مشکلی نداشته باشد که هیچ، اما گاهی در این مرحله، ایرادهایی به نقشه‌تان وارد می‌شود که در نهایت اصلاح آنها به نفع خود شماست. به هرحال شما باید نقشه را برای اصلاح دوباره به مهندسان بسپارید. یادتان باشد که ممکن است این مرحله، چندبار تکرار بشود. آنقدر این رفت‌وآمدها ادامه‌خواهد یافت تا شما یک نقشه درست و بدون اشکال برای ساخت خانه جدیدتان داشته باشید.
?عوارض‌ها را باید بپردازید
این مرحله برایتان کمی‌گران تمام می‌شود، چون باید هم عوارض ساخت‌وساز را پرداخت کنید و هم اگر قصد خرید‌تراکم را دارید، قیمتش را بپردازید. در این مرحله هم اگر پرداخت عوارض را به تعویق بیندازید، صدور مجوزتان با تأخیر مواجه خواهد شد. خیلی‌ها هستند که کارشان به‌دلیل مشکلات مالی در همین مرحله متوقف می‌شود. آن حساب و کتاب اولیه برای همین موقع‌‌ها بود.
?محاسبه‌های مهندسی
تمامی‌برگه‌های مهندسی دوباره مورد بررسی قرار می‌گیرند تا محاسبه‌های پایانی هم انجام شوند. در این مرحله تذکرهایی هم از سوی مسئولان شهری درخصوص رعایت مسائل مرتبط با بهینه‌سازی مصرف انرژی یا رعایت اصول اسکلت‌بندی ساختمان به شما داده می‌شود. کم‌کم باید خودتان را برای شروع عملیات ساخت‌وساز آماده کنید. تذکرهای شهرداری در این مرحله را جدید بگیرید.
?بفرمایید مجوز ساخت و ساز
اگر مراحل گفته شده را به‌طور مرتب طی کنید مشکلی در گرفتن مجوز ساخت‌وساز نخواهید داست. در این مرحله می‌توانید مجوز ساخت‌وساز را از شهرداری‌ها تحویل بگیرید. البته تازه کارتان شروع شده است باید سراغ مراحل اصلی ساخت‌وساز بروید. تهرانی‌ها یادشان باشد که این مراحل گرفتن مجوز را باید در دفاتر خدمات الکترونیک شهر بگذرانند.
۱۰مدرک برای گرفتن مجوز ساخت‌وساز
برای ساخت‌وساز نیاز به داشتن مجوزی دارید که توسط شهرداری‌ها صادر می‌شود. برای گرفتن این مجوز هم باید کمی وقت بگذارید و البته مدارک لازم را فراهم کنید. مدارک لازم در طول زمان گرفتن این مجوز -البته اگر مالک هستید- به‌ترتیب عبارتند از:
۱- برگ تعهد نظارت
۲- برگ تعهد محاسب +نقشه‌های سازه (اجرایی)
۳- فرم تعهد کارفرما (مالک) تکمیل و گواهی امضاء شده در یکی از دفاتر اسناد رسمی
۴- فیش‌های عوارض زیر بنا، نوسازی سال‌جاری
۵- جواب نامه از اداره بیمه، مخابرات، آب و برق
۶- اصل و کپی سند مالکیت به نام مالک فعلی
۷- مجوز تهیه نقشه با مهر و امضای طراح و تأیید واحد امور مهندسان ناظر شهرسازی
۸- تهیه پیش‌نویس پروانه توسط شهرداری،
۹- تکمیل شناسنامه ساختمان توسط شهرداری
۱۰- اخذ امضای پروانه (پیش‌نویس گیرنده، محاسب، مسئول فنی وشهرسازی، معاون یا شهردار).
?زمان اعتبار مجوز ساخت‌وساز
آمارهای معاونت‌های شهرسازی شهرداری‌ها نشان می‌دهد از میان کسانی که برای ساخت و ساز، پرونده تشکیل می‌دهند، حدود یک‌سوم تا مرحله کسب مجوز پیش می‌روند و بقیه در میانه راه از تصمیمشان منصرف می‌شوند. اما شهروندانی هم که مجوز گرفته‌اند نمی‌توانند این مجوز را در جیبشان بگذارند و هر وقت دلشان خواست ساخت‌وساز را شروع کنند. براساس قوانین مصوب برای شهرسازی، اعتبار مجوز ساخت‌وساز فقط ۲سال است و این مجوز‌ها بعد از این مدت تعیین شده باطل می‌شوند. در ضمن اگر کلنگ احداث یک ساختمان جدید در شهر زده شود، مالک نمی‌تواند پروژه را تا هر وقت دلش خواست کش بدهد. زمان تمام شدن پروژه‌های ساختمانی براساس متراژشان اعلام می‌شود که اگر مالک نتواند در این مدت زمان این ساخت‌وساز را انجام دهد، در ابتدا به او اخطار می‌دهند و بعد هم مشمول عوارض تعویق می‌شود.
