تاریخچه مدیریت پروژه ارزش کسب شده
این تکنیک اولین بار طی دهه۱۹۶۰ توسط دولت آمریکا به عنوان یک تکنیک رسمی و غیر قابل اجتناب ، برای تمامی مؤسسات اجباری و مورد استفاده قرار گرفت . این قانون در سال ١٩۶٧ زمانی ابلاغ گردیدکه به تمامی شرکت های صنایع DOD (Department Of Defense) وزارت دفاع آمریکا خصوصی که طرف قرارداد با این وزارتخانه بودند اعلام نمودکه از این پس تمامی پرداخت های Cost /Schedule Control Systemخود را بر اساس سیستم جدیدی که به نام نامیده شده انجام خواهد داد.این دستور العمل مشتمل بر ٣۵ معیار Criteria در انجام تعهدات (DOD)کنترل زمان – هزینه بود که می بایست شرکت های طرف قرارداد با خود آن را به کار می بستند . از آن پس مقامات وزارت دفاع به منظور غیر تجهیزات عمده و اصلی که در تدارک آن از سوی پیمانکاران احتمال بروز هزینه ها غیرقابل پیش بینی وجود داشت ، بکارگیری این سیستم را اجباری نمودند تا بدین وسیله ریسک هزینه های پروژه های اعمال مدیریت، خود راکاهش دهند . مهمترین نتیجه بکارگیری اجباری سیستم موثر بر هزینه وبرنامه ( زمانبندی ) پروژه های واگذار شده (تدارکات تجهیزات دفاعی ) به پیمانکاران بود،که این مفهوم همان تفسیر تفصیلی ارزش کسب شده ویا بهتر بگوئیم تکنیک ارزش بدست آمده بود .در این سیستم پیمانکاران ملزم بودند تادرابتدا یک برنامه که شامل کمترین زمان و هزینه لازم برای اجرای قراردادهای تدارکاتی بود رابه کارفرما ( وزارت دفاع ) ارائه نمایند. بمدت ٣٠ سال بعنوان یک استاندارد و مبنای کنترل پروژه های ترتیب معیارمفروض بکار گرفته شد وبه تبع آن جریان ودست اندرکان پروژه ها در کشورهای دیگر نظیر کانادا،استرالیا وسوئد نیز از آن اقتباس نمودند. امروزه پیش بینی میشود که ٩٩ % از پروژه ها در جهان ازبکارگیری تکنیک ارزش کسب شده در مدیریت هزینه های پروژه ها امتناع می ورزند وبرای ارزیابی وضعیت هزینه پروژه هایشان صرفا به مقایسه هزینه های واقعی انجام شده با بودجه مصوب طرح می پردازند . بنظر می رسد برای رفع این مشکل لازم است تانهادهایی حرفه ای با ارائه الگوهایی فراگیر و ساده از ارزش کسب شده برای پروژه های مختلف اعم از عمرانی ،تجاری و نظامی ویا بزرگ وکوچک به این مهم بپردازند . خوشبختانه در سال ٨٢ شمسی سازمان برنامه ریزی و بودجه آشور جمهوری اسلامی ایران استفاده از تکنیک ارزش آسب شده جهت کنترل یکپارچه پروژه های عمرانی در دست اقدام را الزامی نموده است و شرکت های بزرگی چون شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران وشرکت دریایی ایران صدرا نیز جهت استفاده از این تکنیک گامهای خوبی رابرداشته اند .هم اکنون نیز مرکز تحقیقات وتوسعه مدیریت پروژه که درشرکت مدیریت توسعه صنایع پتروشیمی فعالیت می نماید ،گامهای بسیار خوبی در جهت تدوین ونشر کتابی در قالب مدیریت ارزش کسب شده برداشته است وتوانسته این تکنیک به مشتاقان دانش آن را تبیین و بشناساند. مزیت استفاده از تکنیک تجزیه وتحلیل ارزش کسب شده نسبت به سایر تکنیک ها به دلایل زیر می باشد :
۱/ استفاده ازیک واحدثابت اندازه گیری درتجزیه وتحلیل ارزش کسب شده در این تکنیک برای محاسبه میزان پیشرفت پروژه از نظر هزینه وزمانبندی از یک واحد ثابت مالی( ریالی /دلاری ) استفاده می شود که محاسبات را تسهیل بخشیده وکار کنترل راراحت می نماید وبرای کنترل زمان وهزینه به یک زبان مشترک دست خواهیم یافت.
۲/ارزش کسب شده بعنوان یک تکنیک وابزار یکسان جهت اندازه گیری پیشرفت: این تکنیک بعنوان یک تکنیک یکسان دراندازه گیری پیشرفت پروژه های مرکب مورد استفاده قرار می گیرد ، بعنوان مثال اگر دو پروژه ای همزمان شروع شده باشند ولی ماهیت تعریف شده برای دو پروژه متفاوت باشد ، می توان با این تکنیک دو پروژه را بطور یکسان مورد ارزیابی قرار داده و پیشرفت هرکدام را نسبت به دیگری سنجید .
۳/ ارزش کسب شده تکنیکی چند منظوره: این تکنیک می تواند میزان پیشرفت پروژه را از جهات مختلف یعنی هزینه ، زمان ومحدوده پروژه بطور همزمان و تلفیقی نشان دهدکه این قضیه در منحنی هاو جداول مقایسه ای برنامه ای و واقعی به خوبی مشهود خواهد بود .
۴/ ارزش کسب شده تکنیکی بسیار دقیق در محاسبات پیشرفت:با استفاده از این تکنیک در هرزمانی از اجرای پروژه می توان مغایرت های زمان وهزینه رانسبت به برنامه از پیش تعیین شده با واحدهای بسیار کوچک محاسبه وگزارش نمود .
۵/ سریعترین نمایانگر روند، مسائل و مشکلات پروژه
۶/ تصویری دقیق از وضعیت پروژه را نشان می دهد.
۷/پایه واساس اقدامات اصلاحی است.
۸/ هزینه های نهائی پروژه را پیش بینی می نماید.
۹/اهداف مشترک و دو جانبه تامین کنندگان و مشتریان پروژه را برآورد می سازد.
