کلیسای جامع سنت باسیل «راز و رمز تاریخی و معماری»
شما در مورد پایتخت روسیه چه فکر میکنید؟ وقتی از سفر به روسیه حرف میزنیم، اولین بنایی که به ذهنمان میآید کلیسای جامع سنت باسیل است. احتمالاً میدان سرخ و کلیسای جامع سنت باسیل معروفترین اثر معماری روسیه است و توانسته این شهر را در سرتاسر جهان به خاطر گنبدهای فوق العاده زیبا و رنگارنگش مشهور کند.
ما معمولا این بنای بینظیر را در تلویزیون، فیلمها و یا مجلات گردشگری یا سفر و سوغاتی دیدهایم. این بار قرار است با کمک این مطلب، سفری مجازی به روسیه داشته باشید تا در مورد کلیسای بینظیر سنت باسیل و معماری کلیسای سنت باسیل بیشتر بدانید. بسیاری از مردم کلیسای جامع را با کاخ کرملین اشتباه میگیرند؛ زیرا آنها در کنار یکدیگر قرار دارند. کلیسای جامع سنت باسیل در سال ۱۹۹۰ توسط یونسکو به عنوان میراث جهانی اعلام شد و به ثبت رسید.
علت ساخت کلیسای جامع سنت باسیل
ساخت این بنای فوق العاده حدود ۹ سال به طول انجامید و قبل از اینکه به نام کلیسای جامع سنت باسیل مشهور شود آن را به عنوان کلیسای جامع ویرجین در کوه میشناختند. این بنای حیرتانگیز، توسط ایوان مخوف در پی پیروزیهای مداومش به عنوان پایگاه خاندان کازان ساخته شد و بعد از آن کلیسای جامع سن باسیل به عنوان مرکز مستقل و مقدسی برای برگزاری جشنهای ایوان مخوف در موفقیتهای او بود.
راز و رمز کلیسای سنت باسیل مسکو
افسانههای فراوانی در حاشیههای کلیسای جامع سن باسیل وجود دارد که یکی از معروفترین آنها این است که وقتی معمار کلیسای جامع سن باسیل کار ساخت این بنا را به اتمام رسانید، توسط ایوان مخوف کور شد. دلیل ایوان مخوف از این کار این بود که میخواست شاهکار دیگری به زیبایی این اثر در جهان وجود نداشته باشد. البته این معمار مشهور، پس از آن، کلیسای «ولادیمیر» را نیز ساخت!
برخی از مطالعات و محققین معتقدند که کلیسای جامع سنت باسیل توسط معماران ایتالیایی که توسط تزار به روسیه فراخوانده شدند ساخته شده است.
تغییرات کلیسای سنت باسیل
در باغ زیبایی که روبروی کلیسای جامع سن باسیل وجود دارد مجسمههای برنزی تمثال «دیمیتری پوسخارسکی و کوزما مینین» که از رهبران بزرگ ارتش روسیه بودند که در مقابل حمله لهستانیها در قرن ۱۶ و اوایل ۱۷ به صورت داوطلبانه وارد جنگ شدند، قرار دارد. در ابتدا این مجسمهها در میدان سرخ روسیه قرار داشتند اما دولت شوروی احساس کرد که آنها مزاحم رژه رفتن ارتش بزرگ روسیه میشود و بنابراین آنها را به روبهروی کلیسای جامع سنت باسیل منتقل کرد.
قدمت کلیسای جامع سنت باسیل
امروزه این کلیسای فوق العاده زیبا، پس از گذشت تخریبهای بسیاری که در زمان ناپلئون و آتشسوزیهای زمان استالین و بعد از آن ایجاد شد، همچنان پابرجا مانده است. قدمت این کلیسای جامع به بیش از ۴۵۰ سال میرسد.
درباره معماری کلیسای جامع سنت باسیل
این کلیسای فوقالعاده عجیب و غریب که دارای ۸ گنبد دیگر نیز هست. کاملا متفاوت از دیگر کلیساها است. راهروها این کلیساهای نیمه مستقل را به یکدیگر متصل میکنند که به یک غار شباهت دارد. معمولاً هر کدام از این گنبدها که هرکدام به اصطلاح یک کلیسا هستند فضای زیادی ندارند که توسط این راهها به یکدیگر متصل میشوند.
معماری داخل کلیسای سنت باسیل
دیوارهای این کلیسا از سنگ ساخته شده و نقاشیهای آن با رنگ روغن ایجاد شدهاند. شما میتوانید هزاران عکس از داخل کلیسا بگیرید البته بدون اینکه فلش دوربینتان روشن باشد. همچنین نقاشیهای بسیار شگفتانگیز و موزاییکهای فوقالعاده زیبایی در این کلیسا پیدا خواهید کرد. برخی از این نقاشیها و موزاییکهای درون کلیسا از طلا پوشیده شده است که البته در برخی از زمانهای روز از داخل به خوبی دیده نمیشود.
کلیسای جامع سن باسیل دو طبقه دارد اما طوری است که نه تنها از داخل بلکه از بیرون نیز متوجه تعداد طبقات آن نمیشوید. بنابراین یک فضا و اتمسفر ویژهای برای این کلیسا ایجاد کرده است.
این کلیسای بینظیر که یکی از نمادهای روسیه به شمار میرود با آجر و چوب و گنبدهای پیازی شکل خود، قرن هاست که از جنگ و آتش و انقلاب جان سالم به در برده است.
البته باید گفت که این بنا نیز از جمله ساختمانهایی است که به دستور دیکتاتورها، طغیانگران و افراد ظالم ساخته شده است و اکنون نماد غرور آفرینی و پرهیزگاری و برای برخی از مسافران نماد آبنباتهای رنگی است!
زیباییهای ارزشمند کلیسای سنت باسیل روسیه
رنگهای به کار رفته در کلیسای جامع سن باسیل واقعا شگفت انگیز است. در برخی از افسانهها گفته میشود که این رنگ های آسمانی کلیسا، در طی مکاشفاتی به معمار این بنا الهام شده است و توانسته با استفاده از رنگدانههای قوی، رنگین کمانی بینظیر را برای این کلیسا ایجاد کند. همچنین در داخل دیوارههای آجری، طرحهای گلداری تزئین شدهاند که یکی از نمادهای اصلی کلیسای مقدس روسیه است. همچنین در بالای گنبد اصلی نیز یک پیازچه از جنس طلای خالص به کار رفته است.
این معماری بی نظیر در قرن نوزدهم به عنوان سبک کلیساهای ارتودوکس در سراسر جوامع کشور روسیه تبدیل شد و بسیاری از رنگهای افسانهای خود را به بسیاری از آثار شگفتانگیز کارل فابره، جواهر ساز مشهور روسیه بخشید.
امروزه که کلیسای جامع سنت باسیل از دنیای پر از جنایتی که توسط ایوان مخوف و همتایانش ایجاد شده بود فاصله گرفته است، دیگر مکانی پر از ترس و منحوس شناخته نمیشود و کسی قصد تخریب آن را ندارد. اکنون این کلیسای فوق العاده به عنوان یک موزه شناخته میشود که نمادی از قدرت استبدادی در جهان است و به نظر میرسد که از نظر اکثر افراد، بنایی تحسین برانگیز است.