دو راهی سخت خدمت رسانی به واحدهای مسکن مهر
اخیرا یک مقام مسوول وزارت راه ضمن تاکید بر لزوم پرهیز از ساخت و ساز در بیابانها در عین حال تاکید کرد که به جای آن بهتر است دولت به احیای بافتهای فرسوده که خدمات رسانی به آنها آسان تر است اقدام کند.
به گزارش خبرنگار ساختمان آنلاین، محمد آیینی، مدیرعامل شرکت بازآفرینی شهری ایران با یادآوری اینکه نوسازی بافت فرسوده در دولت سیزدهم از رشد بالایی برخوردار است، در عین حال تاکید کرده بود که نیازی به تولید مسکن در بیابان نیست؛ بافت فرسوده یک فرصت است نه تهدید، چراکه تمام زیرساختهای موردنیاز برای تولید مسکن در این بافتها وجود دارد.
اما به فاصله چندی پس از بیان این اظهارات، طی روزهای اخیر، مدیرعامل اتحادیه تعاونیهای عمرانی و انبوهسازی شهر تهران، با بیان اینکه حدود ۲۵۰ هزار واحد مسکن مهر دارای مشکل آب و برق یا فاضلاب هستند، بر لزوم حمایت از تعاونیهای عمرانی در طرح نهضت ملی مسکن و استفاده از ظرفیت تعاونیهای انبوه ساز در این طرح تأکید کرد.
خشایار باقرپور درباره واحدهای مسکن مهر تحویل نشده، اظهار کرد: بخشی از واحدهای مسکن مهری که باقی مانده است مشکل زیرساخت دارند، مثلاً آب و برق یا فاضلاب ندارند و حدود ۲۵۰ هزار واحد مسکن مهر دارای یکی از این سه مشکل هستند.
هر چند طی این سوالها در باب معضلات خدمات رسانی به واحدهای مسکن مهر بارها تاکید شده است، اما هشدار مقام وزارت راه درباره پرهیز از ساخت در بیابان ها، و اظهارات خشایار باقرپور درخصوص وجود 250 هزار واحد فاقد آب و برق، مجددا، برای چندین بار متوالی، لزوم بهره گیری از طرح های آمایش سرزمین در ساخت مسکن را یادآور می شود.
در این بین سوالی که وجود دارد این است که چنانچه دستگاه های خدمات رسان با صرف هزینه های هنگفت نسبت به خدمات رسانی به این واحدها اقدام کنند، آیا در عمل، جمعیت پذیری در این واحدها موفق خواهد بود یا خیر؟
در همین راستا چندی پیش علی محمد ابراهیمی، تحلیل گر بازار مسکن به اظهار نظری پرداخته بود که به درستی نشان می دهد، ساخت مسکن بی توجه به طرح های آمایش سرزمین تا چه اندازه خالی از فایده و پر از ضرر است.
وی اعلام کرده بود ما با یک الگوی شهری توسعه ای مواجه هستیم که ویژگی اول آن این است که از شهر منفصل است و ویژگی دوم آن این است که دفعتا ساخته می شود. یعنی یکسری امکانات خدمات زیربنایی و روبنایی در جایی برده می شود، سپس ساختن شهر شروع می شود.
ابراهیمی گفته بود: در تاریخ بشری کمتر پیدا می شود که شهری بدون مزیت طبیعی شکل گرفته باشد. چرا که شهرهایی که به صورت طبیعی ایجاد شده اند حتما بر مبنای یک مزیت طبیعی شکل گرفته اند. زیرا الگوی تحول و پیشرفت شهر به صورت طبیعی شکل می گیرد و نمی توان شهر را دفعتا ساخت.
این کارشناس مسکن تاکید کرده بود: همین مساله باعث شده که جذب جمعیت در شهرهای جدید ما نهایتا 40 تا 50 درصد ظرفیت جمعیت پذیری شهر است، در کل شهر های جدید ما اگر شهر اندیشه را جدا کنیم بقیه حدودا 40 تا 50 درصد پر شده اند. یعنی دولت انشعابات آب، برق، گاز ،راه، هزینه تسهیلات بانکی و… را در جایی اجرایی کرده است که نه تنها مالک در آنها ساکن نمی شود، بلکه حتی قادر نشده اند مستاجر هم برایش پیدا کنند و اصطلاحی را که می گویند سرمایه را در بیابان چال کرده اند دقیقا مصداق همین مساله در شهرهای جدید است.
به گفته این کارشناس مسکن با توجه به محدودیت بانکها در پرداخت تسهیلات، بانکها برای اینکه انظباط مالی خود را حفظ کنند مجبور هستند در پرداخت تسهیلات ملاحظاتی داشته باشند، اما با وجود این محدودیتها در واگذاری تسهیلات به این نوع شهرها، اقدامی درست صورت نگرفته است، چرا که تسهیلات تولید مسکن در جایی تزریق شده است که به دلیل الگوی نادرست شهری به جذب جمعیت منجر نشده است.
به گزارش خبرنگار ما به نظر می رسد که دولت در خدمات رسانی به واحدهای بی آب و برق، مسکن مهر در دو راهی سخت است، چرا که از یک طرف مالکان این واحدها، عمدتا افراد بی بضاعتی هستند که همه سرمایه زندگی خود را به امید خانه دار شدن، صرف خرید مسکن مهر کرده اند، و بنابراین دولت نمی تواند آنها را رها کند و به واحدهای آنها خدمات ندهد، از سوی دیگر با توجه به جانمایی نادرست این واحدها که حتی با اوضاع نابسامان اجاره، مستاجران در آنها ساکن نمی شوند، خدمات رسانی به این واحدها، در شرایط فعلی کشور،هزینه بر خواهد بود و به گفته کارشناس مذکور،مصداق چال کردن سرمایه در بیابان است.