پیشنهاد اجرای طرح هسته امن محله در بافت‌های فرسوده

به گزارش خبرنگار ساختمان آنلاین، امروز کاوه حاج علی اکبری مدیر عامل سازمان نوسازی شهر تهران در گفت و گو با یک خبرگزاری گفت: به زودی تفاهم نامه ای بین شهرداری تهران و وزارت راه در خصوص تأمین مسکن امضا می شود و مقرر شده مسکن در داخل شهر ساخته شود چرا که قرار نیست شهر افقی رشد کند.

او همچنین تاکید کرد: قرار است تامین مسکن با استفاده از ظرفیت مردم و سازندگان بخش خصوصی صورت گیرد و یکی از پایه‌های اساسی آن تسهیلات بانکی باشد که این تسهیلات باید هم هزینه های ساخت و ساز و هم هزینه های اسکان موقت طول دوران ساخت و ساز را پوشش دهد. انتظار این است که دولت نگاه ویژه‌ای داشته باشد که خوشبختانه در این دوره اجماع خوبی صورت گرفته است.

مشوقهای بافتهای فرسوده کافی نیست

در این زمینه مهندس جعفر قرائتی ستوده، دبیر انجمن تولیدکنندگان و فناوران صنعتی ساختمان در واکنش به این اظهارات با اشاره به اینکه این انجمن در زمینه احیای بافتهای ناکارآمد شهری،فعالیت گسترده ای داشته است در گفت وگو با ساختمان آنلاین گفت: انجمن متبوع ما پیشتر بالاترین تجمیع را در محله شاپور برای احیای بافتهای ناکارآمد شهری انجام داده است،به همین دلیل این پروژه به دلیل ویژگی خاص خود،دو بار از سوی مسوولان مربوطه شامل شهردار واستاندارتهران کلنگ زنی و افتتاح شد.

وی ادامه داد: اما تجربه فعالیت انجمن در بافتهای  فرسوده نشان داد که سیاستها و مشوقهای در نظرگرفته شده برای ساخت و ساز در بافتها به هیچ وجه با وعده های عنوان شده تطبیق ندارد.

نظام بانکی همکاری نمی کند

قرائتی افزود: به عنوان مثال در پروژه مذکور،دولت اعلام کرده بود که نرخ سود تسهیلات بانکی بافتهای فرسوده 9 درصد است،اما زمان دریافت ،بانک مسکن اعلام کرد که شما به عنوان سازنده فعلا باید تسهیلات را با نرخ 18 درصد دریافت کنید،و سپس ما به التفاوت را از دولت دریافت کنید.

وی تاکید کرد: پرداخت این مابه التفاوت نیز چندین سال بعد به سازندگان صورت گرفت که با توجه به تورم و کاهش ارزش پول،سبب تحمیل ضرر و زیان به آنها شد.

دبیر انجمن تولیدکنندگان و فناوران صنعتی ساختمان خاطرنشان ساخت: در واقع سیستم بانکی، در زمان اعطای تسهیلات به تولید کنندگان در بافت فرسوده به چشم یک سازنده معمولی به آنها می نگرد و امتیاز خاصی برای آنها قائل نیست،این در حالی است که تاخیر در زمان پرداخت یارانه های دولتی مربوط به مابه التفاوت نرخ سود تسهیلات بافتهای فرسوده،سبب بی اثرشدن این تسهیلات می شود.

سرعت صدور مجوزهای ساخت کند است

وی با اشاره به اینکه احیای بافتهای ناکارآمد شهری با انعقاد تفاهم اجرایی نیست و باید بسترهای لازم ایجاد شود گفت: به عنوان مثال در بخش تسهیلات بانکی ،باید سیستم بانکی ملزم شود که از همان ابتدا تسهیلات بافتهای فرسوده را با نرخ پایین به سازنده ارایه دهد.

دبیر انجمن تولیدکنندگان و فناوران صنعتی ساختمان خاطرنشان ساخت: از دیگر سو شهرداری تهران در عمل در صدور پروانه های ساختمانی برای ارایه بافتهای فرسوده به هیچ وجه ،سرعت عمل ندارد و در واقع پیچیدگی بوروکراتیک نیز از موانع احیای بافتهای فرسوده است.

وی همچنین درباره نقش دفاتر تسهیل گیری در احیای بافتهای فرسوده اذعان داشت: این دفاتر صرفا نقش کاتالیزور را دارند و برای جلب مشارکتهای مردمی در نوسازی بافتها مثمرثمرهستند ،اما درباره حل چالشهای پیمانکاران با شهرداری و نظام بانکی ،کارآیی ندارند.

تفاهم نامه ها نمایشی هستند

همچنین سیدامیرمنصوری، استادیار دانشکده معماری دانشگاه تهران نیز در گفت و گو با خبرنگار ساختمان آنلاین همسو با اظهارات دبیر انجمن تولید کنندگان و فناوران صنعتی ساختمان،انعقاد تفاهم نامه بین وزارت راه و شهرداری  برای احیای بافتهای فرسوده را اقدامی نمایشی ارزیابی کرد و گفت: مشکل بافتهای فرسوده با انعقاد تفاهم نامه حل نمی شود.

وی گفت: در دوره مسوولیت پیروز حناچی در شهرداری تهران،اراده ای برای احیای بافتهای فرسوده وجود نداشت و جایگاه سازمان نوسازی شهرداری به انجام کارهای نمایشی و تبلیغاتی تنزل پیدا کرده بود و همچنین عباس آخوندی نیز در وزارت راه ،اساسا به حوزه اجرا ورود پیدا نمی نکرد .

این کارشناس شهری خاطر نشان ساخت:در حال حاضر در وزارت خانه راه و شهرسازی دکترآیینی به تازگی در شرکت بازآفرینی شهری مشغول به کار شده است و اگر چه ایشان فردی مجرب در حوزه بافتهای ناکارآمد شهری هستند،اما اگر مشکلات خاص حل نشود،نمی توان به بهسازی و احیای بافتهای فرسوده امیدوار بود.

وی گفت: به عنوان یک پژوهشگر درحوزه احیای بافتهای فرسوده،  طرح ایده «هسته امن محله» را به صورت همزمان به شهرداری تهران و همچنین شخص دکترآیینی ارایه داده ام که ایشان از این طرح استقبال کرده اند.

لزوم مدیریت عوامل مشوق در بهسازی بافتها

منصوری درباره طرح هسته امن محله گفت: هسته امن محله به عنوان برنامه ای جهت فعالسازی برنامه نوسازی بافت فرسوده، بر رفع چالشهای اولیه نوسازی (ضرورت تأمین پارکینگ) و لزوم مدیریت عوامل مشوق (اعطای تراکم، افزایش سطح اشغال و پذیرش کوچک سازی) به عنوان محرک های اصلی این برنامه تأکید می کند.

این کارشناس شهری افزود: بر اساس این طرح هرگونه مداخله به قصد نوسازی در بافت فرسوده، باید ضمن توجه به لزوم صرفه اقتصادی برای مالکان، با ترسیم راهکارهایی برای مدیریت شهری زمینه ارتقای کیفیت زندگی اجتماعی، توسعه مشارکت و رونق اقتصادی شهر را مهیا کند.

دولت و شهرداری به دنبال راهکارهای واقعی باشند

اما در همین زمینه فرجاد الهیاری،کارشناس شهری نیز با بیان اینکه نوسازی بافتهای فرسوده موضوعی فرابخشی است گفت: نباید تصورشود که یک تفاهم نامه قادر خواهد بود که قطار احیای بافتهای فرسوده را به حرکت در بیاورد.

وی گفت: موضوع بهسازی بافتهای ناکارآمد شهری بسیار پیچیده است و انعقاد یک تفاهم نامه و کاغذ بازی ها،لزوما به نتایج مطلوبی درامراحیای بافتهای ناکارآمد منجرنمی شود.

الهیاری با اشاره به سه مشکل ریزدانگی،نفوذ ناپذیری و ناپایداری در بافتهای فرسوده گفت: با توجه به تراکم جمعیتی در بافتهای فرسوده،وقوع زلزله ممکن است کشور را با یک فاجعه جبران ناپذیر انسانی مواجه سازد.

وی تاکید کرد: با توجه به مشکلات پیچیده بافتها و موانع بسیاری که بر سر راه اجرای بافتهای فرسوده وجود دارد،شهرداریها و دولت باید به دنبال راهکاری واقع گرایانه برای حل این موضوع باشند و نباید برای حل بحران بافتهای فرسوده به یک تفاهم نامه دلخوش باشیم.