رکود کم‌سابقه در معاملات مسکن
بازار مسکن شهر تهران دومین افت ماهیانه نرخ را تجربه کرد و خرید و فروش تقریبا قفل شده است. آمار نشان می‌دهد تعداد معاملات در شهریورماه به پایین‌ترین حد خود دست کم از سال ۱۳۹۰ تا کنون رسیده است. در شهریورماه ۱۳۹۸ فقط ۲۸۵۵ قرارداد خرید و فروش در تهران به امضا رسید که نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب ۱۵ و ۷۳ درصد کاهش یافت. این حجم اندک حتی نسبت به فروردین ماه نیمه تعطیل امسال که با نوسانات جوی و سیل همراه بود ۴۶ درصد کاهش نشان می‌دهد.
با اینکه هنوز جزییات نرخ و معاملات در مناطق مختلف شهر تهران منتشر نشده، شواهد گویای افت بیشتر نرخ در مناطق شمالی نسبت به مناطق جنوبی است. مردادماه امسال نرخ مسکن در ۱۸ منطقه از تهران با کاهش نسبت به ماه قبل همراه بود و تنها در چهار منطقه ۳، ۸، ۱۶ و ۲۱ رشد اندک نرخ به ثبت رسید. هم اکنون می‌توان با قطعیت بیشتری از سرایت رکود به کل مناطق پایتخت صحبت کرد.
با این وجود تجربه نشان داده بعد از جهش‌های ماهیانه که در زمان رونق ادواری مسکن رخ می‌دهد، روند نزولی نرخ در زمان رکود به کندی صورت می‌گیرد. میانگین افزایش نرخ ماهیانه در یک سال اخیر پنج درصد بوده و در بعضی ماه‌ها مثل اردیبهشت امسال به رشد ۱۱.۴ درصد نیز رسید. این در حالی است که کاهش نرخ در ماه‌های مرداد و شهریور امسال تنها ۳.۱ و ۱.۷ درصد گزارش شد که نشان می‌دهد سرعت رشد آن از پنج درصد طی یک سال گذشته به منفی ۲.۴ درصد طی دو ماه اخیر رسیده است.
بعد از آغاز روند صعودی نرخ در ابتدای سال ۱۳۹۶ از اردیبهشت ماه ۱۳۹۷ بر سرعت تداوم رشد نرخ مسکن افزوده شد؛ به طوری که شاخص ماهیانه هفت تا هشت درصد را تجربه کرد و در اردیبهشت ماه ۱۳۹۸ با ۱۱.۴ درصد به بالاترین میزان افزایش ماهیانه طی شش سال اخیر رسید. بعد سرعت رشد در ماه‌های خرداد و تیر کاهش پیدا کرد و در تیرماه به رشد ناچیز ۰.۴ درصد رسید. مرداد و شهریور نیز شاخص کلی منفی ۳.۱ و ۱.۷ درصد را نشان داد.
علت اصلی کسادی بی‌سابقه بازار مسکن به کوچ تقاضای مصرفی مربوط می‌شود. گذشته از کاهش شدید توان متقاضیان واقعی، انتظار برای افت بیشتر نرخ به تعلیق معاملات دامن زده است. کارشناسان انتظار دارند اواخر امسال با تقویت توان متقاضیان مصرفی و ایجاد ثبات نسبی قیمت، تعداد معاملات به‌تدریج افزایش پیدا کند.
بازگشت مسکن به کانال ۱۲ میلیون تومان
پس از آنکه در خردادماه میانگین نرخ مسکن شهر تهران وارد کانال ۱۳ میلیون تومان شد و حتی در تیرماه به ۱۳ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در هر متر مربع رسید، به دنبال کاهش نرخ در دو ماه اخیر متوسط قیمتها به کانال ۱۲ میلیون تومان برگشت خورد. بر اساس اعلام دفتر اقتصاد مسکن در شهریورماه ۱۳۹۸ متوسط نرخ هر متر مربع آپارتمان در شهر تهران به ۱۲ میلیون و ۹۶۹ هزار تومان رسید که نسبت به ماه قبل ۱.۷ درصد کاهش و نسبت به ماه مشابه سال قبل ۵۹.۷ درصد افزایش یافت.
تعداد معاملات نیز افت محسوسی پیدا کرده است. در شهریورماه ۱۳۹۸ بالغ بر ۲۸۵۵ قرارداد خرید و فروش مسکن در شهر تهران به امضا رسیده که از کاهش ۱۵ و ۷۳ درصد به ترتیب نسبت به ماه قبل و ماه مشابه سال قبل حکایت دارد.
ارزش ریالی این تعداد از معاملات ۲۹۴۰ میلیارد تومان بوده که نشان دهنده افت ۲۰ و ۶۱ درصدی به ترتیب نسبت به مردادماه امسال و شهریورماه سال گذشته است.
وضعیت بازار مسکن در شش ماهه نخست امسال
گزارش تجمیعی وضعیت بازار مسکن شهر تهران طی شش ماهه نخست سال ۱۳۹۸ گویای آن است که در مدت مذکور متوسط نرخ یک متر مربع واحد مسکونی آپارتمانی در شهر تهران ۱۲ میلیون و ۸۸۶ هزار تومان بوده که نسبت به شش ماهه ابتدایی سال گذشته ۹۰.۵ درصد افزایش یافته است. در شش ماهه نخست امسال همچنین ۳۳ هزار و ۵۸ قرارداد خرید و فروش در تهران به امضا رسیده که از افت ۵۷ درصدی نسبت به شش ماهه نخست سال ۱۳۹۷ حکایت دارد.
ارزش ریالی معاملات مسکن پایتخت در نیمه نخست امسال ۳۲ هزار و۴۷۰ میلیارد تومان بوده که کاهش ۱۲.۵ درصدی را نسبت به شش ماهه اول سال ۱۳۹۷ نشان می‌دهد.
تعداد واحد مسکونی در پروانه‌های ساختمانی صادره نیز طی نیمه اول امسال ۲۷ هزار و ۳۸۴ مورد بوده که نشان دهنده کاهش ۲۱ درصدی نسبت به زمان مشابه سال قبل است.
دومین افت پیاپی نرخ مسکن
افت ۱.۷ درصدی ماهیانه نرخ مسکن شهر تهران بر اساس گزارش دفتر اقتصاد مسکن در حالی رقم خورده که مردادماه نیز نرخ ماهیانه ۳.۱ درصد کاهش یافته بود و چشم‌انداز قیمتها را نزولی کرد. کارنامه شهریورماه از بازار مسکن، دومین افت پیاپی قیمتها را پس از ۲۰ ماه که بازار در مسیر صعود قرار داشت نشان می‌دهد. گزارشهای میدانی از دفاتر املاک نشان می‌دهد تمایل به فروش افزایش یافته و در مقابل با توجه به پایین آمدن قیمتهای پیشنهادی و رسمی، اقبال برای خرید کاهش یافته است.
منبع: ایسنا
