سرنوشت فعالیت «۱۲۹ ساختمان بحرانی» در پایتخت/ ۹ ساختمان از لیست پرخطر خارج شد
به گزارش ساختمان آنلاین به نقل از ایلنا، از دی ماه سال ۹۵ که حادثه فجیع ساختمان پلاسکو رخ داد، موضوع بناهای ناایمن تهران به صورت جدی در محافل رسانه‌ای و مدیریتی حوزه شهری مطرح شد و با وجود این که از همان زمان مسئولان وقت مدیریت شهری پایتخت وعده دادند که برنامه‌ای جدی برای شناسایی و ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن اجرایی می‌کنند، اما هنوز شاهد وجود تعداد انبوهی ساختمان ناایمن از مدارس و دانشگاه‌ها گرفته تا مراکز درمانی و مجتمع‌های تجاری و اداری در گوشه و کنار تهران هستیم.
زنگ خطر وجود ساختمان‌های ناایمن متعدد در تهران، در تیرماه ۹۹ و با وقوع حادثه‌ای مشابه پلاسکو، این بار در کلینیک سینا اطهر خیابان شریعتی خود را نشان داد و در آن زمان، بازهم مسئولان وقت مدیریت شهری بر لزوم انجام اقداماتی جدی برای ایمن‌سازی ساختمان‌های پرخطر تهران تاکید کردند. البته بعد از وقوع حادثه سینا اطهر، در محافل رسانه‌ای از لیستی صحبت شد که ظاهرا در سال ۹۸، سازمان آتش نشانی شهرداری تهران درباره ساختمان‌های خطرناک و بحرانی پایتخت از لحاظ احتمال بالای وقوع حریق تهیه کرده بود، اما مسئولان قبلی مدیریت شهری تهران هیچ گاه این فهرست را منتشر نکردند، اما این لیست بعد از وقوع حادثه متروپل آبادان در فضای مجازی منتشر شد.
آن طور که مسئولان قبلی و فعلی سازمان آتش نشانی و شورای شهر گفته‌اند، فهرست مذکور شامل ۱۲۹ ساختمان بسیار پرخطر از نظر احتمال بالای وقوع حریق است و طبق اعلام مهدی نصیری، رئیس سازمان مدیریت بحران شهر تهران، علاوه بر این فهرست که در آن، نام بحرانی‌ترین ساختمان‌ها ذکر شده است، اساسا تهران دارای ۳۳ هزار ساختمان پرخطر است که امکان وقوع آتش‌سوزی در آن‌ها بالاست.
در این میان باید توجه داشت که مساله حریق، صرفا یکی از جنبه‌های ناایمنی بسیاری از ساختمان‌های تهران است و قطعا تعداد ساختمان‌های پرخطر پایتخت از نظر عدم رعایت اصول ایمنی ساخت و ساز یا فرسوده بودن بنا از این مقدار بیشتر است و با توجه به این که اخیرا مهدی هدایت، مدیرعامل سازمان نوسازی شهر تهران گفته است که حدود ۲۷۸ هزار پلاک فرسوده در تهران شناسایی شده، در مجموع می‌توان برآورد کرد که چند صد هزار ساختمان کوچک و بزرگ ناایمن در دل پایتخت وجود دارد که وقوع کوچکترین حادثه‌ای ممکن است باعث آتش سوزی یا فروریختن آن‌ها شود.
چه تضمینی برای تحقق وعده جدید شهردار درباره ساختمان‌های ناایمن وجود دارد؟
در همین راستا، اخیرا «علیرضا زاکانی» شهردار تهران اعلام کرده که قرار است تمام ساختمان‌های شش طبقه به بالا در پایتخت بعد از بررسی جنبه‌های حریق و ایمنی ساخت و ساز شناسنامه‌دار شوند و فهرستی تهیه شود که در آن، همه این ساختمان‌ها به سه دسته دارای ایمنی، نیازمند بازسازی و نیازمند تخریب و نوسازی تقسیم شوند و پس از تهیه این فهرست، اقدامات لازم برای ایمن‌سازی هرکدام از این سازه‌ها انجام شود.
در این میان با توجه به اینکه در شش سال گذشته، یعنی از زمان فروریختن ساختمان پلاسکو تا امروز و حتی قبل از حادثه پلاسکو، مسئولان دوره‌های قبلی و فعلی مدیریت شهری تهران صحبت‌های زیادی را درباره لزوم شناسایی و ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن پایتخت مطرح کرده‌اند، سوال مهم این است که در عمل چقدر از این صحبت‌ها در طول سنوات قبل اجرایی شده است و چه تضمینی وجود دارد که وعده جدید شهردار درباره ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن تهران به مرحله اجرا برسد؟
این پرسش را با «مهدی عباسی» رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در میان گذاشتیم و او نیز در پاسخ به خبرنگار ایلنا گفت: رفع خطرات موجود در سطح شهر برای شهروندان از مهمترین وظایف شهرداری است و در همین راستا، سازمان آتش نشانی شهرداری تهران ۱۲۹ ساختمان بسیار پرخطر و بحرانی را در پایتخت شناسایی کرده است. البته این آمار مربوط به گذشته است و از دوره‌های قبلی، مدیریت شهری تهران برای رفع خطر از این ساختمان‌ها تلاش‌هایی انجام داده و این اقدامات در دوره جدید شهرداری نیز در حال پیگیری است.
پایان مهلت یک ماهه به ۵ ساختمان ناایمن
وی افزود: بررسی‌ها نشان می‌دهد که در سال‌های اخیر، بخشی از مراحل ایمن‌سازی برای تعدادی از این ۱۲۹ ساختمان انجام شده است، اما هنوز عمده این ساختمان‌ها با وضعیت مطلوب یعنی شرایط کاملا ایمن فاصله دارند. البته رفع خطر از تمام ساختمان‌های ناایمن قطعا کاری پیچیده‌ای است، چون تمام این ساختمان‌ها دارای مسائل حقوقی خاصی هستند و بعضا مشکلاتی برای حصول توافق بین مالکان و سرقفلی‌داران آن‌ها وجود دارد، اما گام‌های اولیه برای این که این ۱۲۹ ساختمان از فهرست ساختمان‌های بسیار پرخطر خارج شوند و وارد فهرست ساختمان‌های خطرناک شوند، یعنی حالت بحرانی آن‌ها از بین برود، برداشته شده است.
عباسی درباره اقدامات دوره جدید شهرداری تهران برای رفع خطر از ساختمان‌های ناایمن دارای وضعیت بحرانی توضیح داد: در یک سال گذشته، شهرداری و دادستانی تهران جلسات متعددی را با مدیران ساختمان‌های بسیار پرخطر برگزار کرده‌اند و اخیرا به پنج ساختمان بحرانی پایتخت اخطار داده شده و از آن‌ها خواسته شده است که در مهلت یک ماهه، براساس دستورالعمل‌های موجود، ضوابط ایمنی را رعایت کنند. البته اکنون در روزهای پایانی این فرصت یک ماهه هستیم و گزارش‌های دریافتی نشان می‌دهد که تعدادی از این ساختمان‌های ناایمن، گام‌های اولیه برای ایمن‌سازی را برداشته‌اند.
خروج ۹ ساختمان از ۱۲۹ ساختمان ناایمن تهران از شرایط بحرانی
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران ادامه داد: در فهرست ۱۲۹ ساختمان ناایمن پایتخت؛ موسسات آموزشی، مراکز بهداشتی و درمانی، مجتمع‌های تجاری و هم پارکینگ‌های طبقاتی وجود دارند و به صورت کلی، عمده این ساختمان‌ها، محل تردد عموم شهروندان هستند و رفع خطر از آن‌ها مورد مطالبه تمام اهالی پایتخت است و باید نسبت به این کار، اقدامات عاجل صورت گیرد.
این عضو پارلمان شهری پایتخت تاکید کرد: آخرین پایش سازمان آتش نشانی شهرداری تهران از این حکایت دارد که ۹ ساختمان از ۱۲۹ ساختمان ناایمن دارای وضعیت بحرانی، از لیست ساختمان‌های بسیار پرخطر خارج شده و وارد فهرست ساختمان‌های خطرناک شده‌اند.
وی افزود: اقدامات انجام شده برای ایمن‌سازی این ۹ ساختمان و سایر ساختمان‌های ناایمن پایتخت صرفا مربوط به دوره جدید مدیریت شهری پایتخت نیست و در دوره قبلی هم مسئولان شهرداری، فرآیند ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن را دنبال کرده بودند، اما در دوره جدید، موضوع رفع خطر ساختمان‌های ناایمن با سرعت بیشتری در دستور کار شهرداری قرار گرفته است.
ایمن‌سازی ساختمان‌های بحرانی، دشوار و پیچیده است
عباسی در پاسخ به سوال دیگر خبرنگار ایلنا درباره علت زمان‌بر شدن موضوع رفع خطر از ساختمان‌های ناایمن تهران و برنامه دوره جدید مدیریت شهری برای سریع‌تر پیش رفتن این فرآیند توضیح داد: ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن اساسا کار دشواری است، چون به دلیل وجود قصورهای ساخت‌وساز و عدم پایبندی به ضوابط قانونی در گذشته و همچنین وجود برخی اختلافات حقوقی میان مالکان، مستاجران و سرقفلی‌داران در بسیاری از این ساختمان ها، حصول توافق بین ذی نفعان و برنامه ریزی برای اجرای تمام ضوابط ایمن‌سازی در ساختمان‌های بحرانی، فرآیندی کاملا پیچیده است.
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران ادامه داد: با وجود تمام دشواری‌های موضوع ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن تهران، مساله مهم برای مدیریت شهری، حفظ جان شهروندان در برابر خطرات احتمالی است. بنابراین ما از سازمان آتش نشانی و شهرداری‌های مناطق تهران درخواست کرده‌ایم در مواردی که می‌توان اقدامات موثری را با کمترین پیچیدگی حقوقی و با سرعت بالا برای ایمن‌سازی ساختمان‌های ناایمن انجام داد، حتما برای تحقق این هدف پافشاری کنند.
وی در پایان تصریح کرد: با توجه به رایزنی‌های انجام شده میان مسئولان شهرداری‌های مناطق، سازمان آتش نشانی و مدیران ساختمان‌های ناایمن، پیش بینی می‌کنیم که بتوانیم در آینده نزدیک، گزارشات خوبی از تسریع فرآیند ایمن‌سازی ساختمان‌های بحرانی پایتخت به شهروندان ارائه کنیم و امیدواریم به زودی بخش زیادی از این ساختمان‌ها از شرایط بسیار پرخطر خارج شوند و حداقل به یک ایمنی نسبی برسند.
