میزان پرداخت تسهیلات ساخت مسکن کاهش یافته است؟

به گزارش ساختمان آنلاین به نقل از دنیای اقتصاد، بر اساس داده های رسمی منتشر شده از سوی بانک مرکزی، در نیمه اول سال جاری ۱۰۵‌ هزار میلیارد تومان وام ساخت یا وام در گردش حساب که برای ساخت و ساز استفاده می شود، توسط کل شبکه بانکی در کشور پرداخت شده است.

این رقم معادل ۹۳‌ درصد از تسهیلاتی است که بانک ها به کل بخش مسکن پرداخت کرده اند. به این ترتیب سهم کل بخش مسکن از تسهیلات بانکی پرداخت شده در ۶ ماه نخست امسال معادل ۱۱۲‌ هزار میلیارد تومان بوده است.

صرف نظر از اینکه سهم بخش مسکن از تسهیلات شبکه بانکی همچنان در محدوده حداقلی است و در ۶ ماه اول امسال نیز معادل ۵.۵‌ درصد از کل تسهیلات بانکی را شامل شده است، سهم وام ساخت نیز انعکاس دهنده رکود پرداخت این نوع وام در شبکه بانکی است.

سال گذشته کل تسهیلات پرداخت شده بابت ساخت مسکن از سوی شبکه بانکی معادل ۲۳۴‌ هزار میلیارد تومان بوده است که اگر میانگین ماهانه آن محاسبه شود، مشخص می شود که نه تنها در ۶ ماه اول امسال نسبت به متوسط تسهیلات پرداختی ساخت در سال گذشته رشدی محقق نشده است، بلکه حتی تغییرات منفی به لحاظ حجم پرداخت این نوع وام در نیمسال اول ۱۴۰۲ را شاهد بوده ایم.

این تغییرات کاهشی در متوسط وام پرداختی ماهانه به بخش ساخت در شرایطی رخ داده که امسال سقف وام مذکور حدود ۵۰‌ درصد افزایش پیدا کرده است.

نکته قابل توجه این است که بخش عمده وام ساخت که در حال حاضر پرداخت می شود، به پروژه های مسکن سازی میلیونی توسط دولت اختصاص دارد و در بازار سرمایه گذاری ساختمانی در بخش خصوصی، تمایل به استفاده از وام ساخت شبکه بانکی بسیار اندک است.

از طرفی سقف وام نهضت ملی مسکن امسال حدود ۵۰‌ درصد افزایش یافته و این یعنی اگر قرار بود حجم ساخت و ساز در قالب این پروژه های دولتی مانند پارسال باشد، قاعدتا باید میزان وام ساخت پرداختی نیز با قدری رشد همراه می شد. اما این تغییرات منفی در حجم پرداخت وام ساخت حکایت از رکود در پرداخت این نوع وام دارد.

این رکود وام دهی نیز آنگونه که پیش تر از سوی برخی مقامات بانک مرکزی مطرح شده است، بازتاب دهنده عدم پیشرفت پروژه های نهضت ملی مسکن است چراکه قاعدتا برای دریافت این نوع وام سازنده ها باید پروژه های در حال اجرا را به مرحله مشخصی برسانند تا طبق ضوابط شبکه بانکی، بتوانند وام ساخت دریافت کنند.

با این حال برخی در دولت دچار این شائبه هستند که رکود پرداخت وام ساخت ناشی از کم کاری بانک ها و نپرداختن تسهیلات از سوی آنهاست.

رئیس‌‌‌جمهوری اخیرا در شورای عالی مسکن دستور داد کمیته ای تشکیل و مشخص شود که علت عقب ماندن پرداخت تسهیلات چیست و آیا بانک ها در این زمینه کم کاری کرده اند؟ با این وصف به نظر می رسد این کمیته باید هر چه زودتر به معمای عقب ماندگی در پرداخت وام ساخت پاسخ دهد و مشخص شود که حق با مقامات بانکی است یا مسوولان ارشد بخش مسکن؟