آیا قیمت مسکن کاهش یافته است؟

به گزارش ساختمان آنلاین به نقل از روزنامه تعادل، در پی اعلام کاهش قیمت مسکن از سوی رییس کل بانک مرکزی، مشاور وزیر راه و شهرسازی نیز از بازگشت آرامش به بازار مسکن و کاهش تورم تقریبی ۳.۸ درصدی قیمت مسکن در روزهای پایانی تیرماه سال جاری نسبت به ماه گذشته در شهر تهران خبر داد. در این حال، وزیر راه و شهرسازی نیز به نقل از رییس بانک مرکزی اعلام کرد، بین ۱۲ تا ۱۵ درصد کاهش قیمت مسکن در بیشتر مناطق تهران رخ داده است.

این همه در حالی است که در غیاب آمارهای رسمی از تحولات بازار مسکن، بازار گمانه زنی درباره میزان رشد متوسط قیمت مسکن طی چند ماهه اخیر در محافل کارشناسی و رسانه ای داغ است. در یکی از تازه ترین برآوردها، طی مدت یادشده، یعنی از زمان انتشار آخرین گزارش بانک مرکزی از بازار مسکن تهران در آذرماه سال 1401 تاکنون، متوسط قیمت مسکن 100 درصد افزایش یافته است.

در آخرین گزارش رسمی بانک مرکزی از تحولات بازار مسکن، متوسط قیمت هر متر مربع واحدمسکونی در تهران 48 میلیون تومان ثبت شده بود. در صورتی که افزایش 100 درصدی برآورد شده از سوی کارشناسان مسکن را بپذیریم، در حال حاضر، متوسط قیمت هر متر مربع مسکن در تهران 96 میلیون تومان است که رقمی نجومی به شمار می رود و در عین حال، افت 3.8 درصدی در یک ماهه اخیر، اثر قابل توجهی روی روند هفت ماهه گذشته نخواهد داشت.

از سوی دیگر، می توان گفت که ارزش دلاری قیمت هر متر مسکن در تهران، با توجه به ثبات نسبی نرخ دلار طی ماه های اخیر، به 2 هزار دلار رسیده است و هم اینک از این منظر در شرایط سال 1386 که شاهد یکی از جهش های قیمتی مسکن بودیم، قرار گرفته ایم.

دو سناریوی مسکن در این شرایط، دو سناریوی عمده را می توان پیش بینی کرد. در سناریوی اول، با فرض تحول در فضای کلی سیاست خارجی و سیاست پولی که سناریویی خوش بینانه به شمار می رود، احتمالا قیمت مسکن در حول و حوش همین رقم 96 میلیون تومان متوقف می شود و در طول زمان و همگام با تورم، قیمت واقعی مسکن تعدیل خواهد شد.

در سناریوی دوم، تحولی در شرایط حکمرانی اقتصادی و سیاسی کشور رخ نخواهد داد و از همین رو، رشد بالای نقدینگی و پایه پولی تداوم خواهد یافت. در این حالت، نرخ دلار نیز رقم های بالاتری را خواهد دید و به این ترتیب، در کوتاه مدت، به میزان افزایش نرخ دلار، ارزش ریالی متوسط قیمت هر متر مسکن به سمت یک هزار دلار میل می کند، اما در میان مدت دوباره، شرایط کنونی تکرار خواهد شد.

افت 3.8 درصدی متوسط قیمت مسکن

به گفته سیدجواد سادات مشاور وزیر راه و شهرسازی، بر اساس آمارها و برآوردهای صورت گرفته، متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای واحدهای مسکونی معامله شده در شهر تهران، در روزهای پایانی تیرماه نسبت به ماه های گذشته کاهش قابل توجهی داشته است به طوری که در روزهای پایانی تیرماه بر اساس آمارهای رسمی ۳.۸ درصد کاهش قیمت ها را شاهد بودیم.

رییس مرکز توسعه راهبردی وزارت راه و شهرسازی گفت: اجرای شهر به شهر و محله به محله طرح ساماندهی واحدهای صنفی مشاورین املاک و شناسایی و برخورد با اخلالگران بزرگ حوزه بازار مسکن، رونمایی از سامانه دریافت کد رهگیری رایگان اجاره، اقدام جدی در حوزه شناسایی و دریافت مالیات از خانه های خالی، تصویب طرح تنظیم بازار زمین، مسکن و اجاره بها در مجلس، حمایت و طرح الزام به ثبت رسمی اموال غیر منقول، تحویل زمین به بخشی از واجدین طرح حمایت از جوانی جمعیت، برداشتن گام های بلند‌تر در حوزه عرضه مسکن، ترویج بسته ۱۹ گانه تشویقی بازآفرینی شهری و تصویب مصوبه مبارزه با احتکار زمین در شورای عالی معماری و شهرسازی از جمله اقدامات وزارت راه و شهرسازی برای ساماندهی و کاهش نرخ تورم مسکن در شهر تهران و سراسر کشور بوده است.

کاهش ۱۵ درصدی قیمت مسکن

در این حال، وزیر راه و شهرسازی نیز به نقل از رییس بانک مرکزی اعلام کرد که بین ۱۲ تا ۱۵ درصد کاهش قیمت مسکن در بیشتر مناطق تهران ثبت شده است.

مهرداد بذرپاش در پایان جلسه هیات دولت در خصوص آخرین آمار قیمت مسکن در تهران گفت: مسکن در شهر تهران قیمت کاهشی داشته است. رییس بانک مرکزی در جلسه هیات دولت گفت که بین ۱۲ تا ۱۵ درصد در بیشتر مناطق تهران کاهش قیمت داشتیم.

وی در پاسخ به اینکه آیا این روند ادامه خواهد داشت، گفت: همه تلاشمان این است و باید ادامه پیدا کند. قیمت ها بلاوجه افزایش پیدا کرده است.

بذرپاش با اشاره به تکمیل واحدهای مسکونی مهر باقی مانده از دولت های گذشته گفت: این طرح ها تا هفته دولت به بهره برداری می رسد که از جمله می توان به افتتاح ۱۰ هزار واحد مسکن مهر و ۲۸۰۰ واحد در پرند اشاره کرد.

وی با بیان اینکه ۱۶ هزار قطعه زمین به مشمولان قانون جوانی جمعیت تقدیم شده است، گفت: امسال هدفگذاری کرده بودیم که ۴۰۰ هزار قطعه زمین در راستای این قانون بدهیم که تاکنون ۲۵۰ هزار قطعه زمین واگذار شده است.

وزارت راه و شهرسازی تاکید کرد: پیگیری جدی مالیات خانه های خالی و ساماندهی مشاوران املاک و نیز مقابله با احتکار زمین در این ماه های اخیر انجام شد که به کاهش قیمت مسکن در تهران و سایر شهرها منجر شده است.

افزایش قیمت مسکن در سال های گذشته هیچ دلیلی نداشته جز سوداگری

بذرپاش تاکید کرد: مسکن یکی از رها شده ترین بازارها در کشور بود اما با وجود آنکه وظیفه وزارت راه نبود اما عزم جدی کردیم که نتیجه گرفتیم، بیش از ۲ هزار مشاور املاک متخلف یا غیرمجاز پلمب شده است.

این عضو کابینه دولت سیزدهم تاکید کرد: پیگیری جدی مالیات خانه های خالی و ساماندهی مشاوران املاک و نیز مقابله با احتکار زمین در این ماه های اخیر انجام شد که به کاهش قیمت مسکن در تهران و سایر شهرها منجر شده است.

علت افت قیمت مسکن

در حالی که وزیر راه و مشاور او علت افت قیمت مسکن در تیرماه را انجام اقدامات سلبی همچون مقابله با مشاوران املاک غیرمجاز و… عنوان کرده اند، رییس کل بانک مرکزی گفته، «این دستاورد ناشی از ثبات در بازار ارز و مدیریت انتظارات تورمی» است.

سه شنبه هفته گذشته محمدرضا فرزین، رییس کل بانک مرکزی گفت: گزارش های موجود حاکی از این است که متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای واحدهای مسکونی معامله شده شهر تهران در تیرماه نسبت به ماه های گذشته کاهش قابل توجهی داشته است. بررسی اطلاعات مناطق 22 گانه تهران نیز نشان می دهد قیمت مسکن در 15 منطقه کاهشی بوده است و این امر متعاقباً تاثیر قابل توجهی بر کاهش قیمت مسکن در تمامی مناطق کشور می گذارد.

به گفته فرزین، این امر، در کنار معاملات مسکن حاکی از خروج تقاضای سفته بازانه از بازار مسکن و برقراری آرامش در این بازار است. این دستاورد ناشی از ثبات در بازار ارز و مدیریت انتظارات تورمی است و امیدواریم ضمن ثبات بازارهای طلا، مسکن و خودرو شاهد رونق در بخش واقعی و کاهش تقاضای سفته بازانه و تامین نیاز داخلی مردم در این بازارها باشیم.

قیمت اسمی مسکن طی سال 1401 و به ویژه در نیمه دوم آن، همگام با اهرم رشد انتظارات تورمی (جهش نرخ دلار) حدود 25 میلیون تومان (بیش از 71 درصد) رشد کرد و راه چند ساله را در چند ماه پیمود. طی سال جاری نیز به دلیل برخی گشایش های محدود دیپلماتیک در اردیبهشت ماه، به نظر می رسید که قیمت ملک در کانال 60 میلیون تومان متوقف مانده است. حال آنکه بر اساس تازه ترین برآورد کارشناسان، قیمت مسکن طی ماهه گذشته 100 درصد رشد کرده است.

با وجود این، از آنجا که طی هفته های اخیر، برخی گشایش های دیگر در عرصه سیاست خارجی رخ نموده است و زمینه های بازگشت برخی از دلارهای نفتی در کشورهای دیگر از جمله عراق فراهم آمده است، هم اینک به مدد این گشایش ها، انتظارات تورمی تعدیل شده و در نتیجه در بازار مسکن نیز «جهش قیمت های پیشنهادی»، به «عقب گرد» و در نتیجه تعدیل قیمت های معاملاتی تبدیل شد.

با این حال، وضعیت بازار مسکن به دلیل حبس آمار این بازار توسط بانک مرکزی و مرکز آمار ایران، همچنان مبهم است و انتظار می رود حالا که قدری قیمت ها تعدیل شده اند، مراجع آماری، رای به آزادی آمارهای ماه های گذشته دهند تا چشم انداز روشن تری برای مردم ترسیم شود.