اجاره‌نشین‌ها با مسکن ملی خانه‌دار می‌شوند؟

به گزارش ساختمان آنلاین:  نهضت ملی مسکن به عنوان اصلی ترین برنامه تولید مسکن در کشور در حال اجراست. براساس این برنامه از مجموع چهار میلیون مسکن، سه میلیون و ۲۰۰ هزار واحد آن در شهرها ساخته می شود.

براساس آخرین آمار سرشماری نفوس و مسکن (سال ۱۳۹۵) متوسط تعداد افراد در خانوار کشور، 3.3 نفر است. به این ترتیب با ساخت سه میلیون و ۲۰۰ هزار مسکن، ۱۰.۵ میلیون نفر از جمعیت ساکن در شهرهای کشور صاحب خانه می‌شوند. آخرین آمار مربوط به شاخص های مربوط به خانوار کشور (سال۱۴۰۰) نشان می دهد در کشور ۶۸.۳۴ درصد خانوار (شهری) مالک و ۲۳.۱۶ درصد اجاره نشین هستند.

از مجموع ۲۶ میلیون خانوار در کشور ۲۰ میلیون خانوار شهری هستند. با توجه به جمعیت ۳.۳ نفری هر خانوار، بیش از ۶۶ میلیون نفر در حال حاضر جمعیت شهری کشور است.

بررسی آمار نشان می دهد ۱۳.۶میلیون خانوار با ۴۵ میلیون جمعیت مالک و ۴.۶ میلیون خانوار با جمعیت ۱۵.۲ میلیون نفر مستأجر هستند و حدود ۱.۷ میلیون نفر از جمعیت کشور (۸.۵۰ درصد) خانوار در خانه های سازمانی و… ساکن هستند.

این آمار به خوبی نشان می دهد اگر نهضت ملی مسکن براساس برنامه پیش برود و سه میلیون و۲۰۰ هزار واحد مسکونی شهری در چهار سال ساخته شود حدود ۷۰ درصد خانوار اجاره نشین می توانند خانه دار شوند که جمعیت این خانوار ۱۰.۵ میلیون نفر است.

بنابراین با ساخت واحدهای مسکن نهضت ملی از مجموع ۱۵.۲ میلیون نفر ساکنان اجاره نشین مناطق شهری، ۱۰.۵ میلیون نفر خانه دار می شوند. به این ترتیب دوسوم اجاره نشینان فعلی، بعد از اجرای کامل نهضت ملی مسکن دیگر اجاره نشین نخواهند بود.

در سال ۹۵، ۲۵درصد خانوار شهری اجاره نشین بودند اما در سال ۱۴۰۰، از تعداد خانوار مستأجر کاسته شده و به ۲۳ درصد رسیده است. خانوار مالک نیز در سال گذشته نسبت به سال ۹۵ افزایش یافته است. در سال ۹۵، ۶۵.۸۲ درصد خانوار شهری مالک بودند که در سال گذشته به ۶۸.۳۴ درصد افزایش یافته است.

آمار مربوط به مسکن روستایی چگونه است؟

در نهضت ملی مسکن، ۸۰۰ هزار واحد مسکن روستایی ساخته خواهد شد. تعداد خانوار روستایی در حال حاضر ۶ میلیون خانوار است و متوسط تعداد افراد یک خانوار روستایی 3.4 نفر است. از مجموع ۶ میلیون خانوار روستایی ۴.۹۴ درصد اجاره نشین هستند که شامل ۲۹۶ هزار خانوار می شود.

بر طبق این آمار بیش از یک میلیون نفر از جمعیت روستایی اجاره نشین هستند. به این ترتیب با ساخت ۸۰۰ هزار مسکن روستایی کل خانوار اجاره نشین خانه دار خواهند شد. البته بخشی از این ۸۰۰ هزار واحد، شامل نوسازی خانه های روستایی موجود می شود.

به این ترتیب با اجرای نهضت ملی مسکن هم واحد روستایی جدید تولید می شود و هم امکان نوسازی و بهسازی خانه های روستایی فراهم می شود.

برای ساخت و نوسازی خانه های روستایی ۲۰۰ میلیون تومان تسهیلات به نرخ سود پنج درصد پرداخت می شود این در حالی است که نرخ سود تسهیلات پرداختی نهضت ملی مسکن در مناطق شهری ۱۳ درصد خواهد بود.

مابه‌‌التفاوت نرخ سود (۱۸درصد بانکی) به صورت یارانه ازسوی دولت پرداخت خواهد شد تا هزینه و قیمت نهایی مسکن های نهضت ملی با قیمت تمام شده کمتری به متقاضیان واگذار شود. در روستاها درصد بیشتری از خانوار مالک هستند.

بر اساس آمار در سال ۱۴۰۰، ۸۷ درصد خانوار روستایی مالک بودند. این آمار برابر آمار سال ۹۵ است. از سال ۹۵ تا ۹۹ تعداد خانوار مالک در روستاها کاهش یافته بود اما در سال گذشته تعداد خانوار مالک روستایی از ۸۶ درصد سال ۹۹ به ۸۷ درصد افزایش یافته است. تعداد خانوار روستایی اجاره نشین در سال های اخیر تغییر نداشته و تقریباً هر سال چهار درصد این خانوار مستأجر بوده اند.

اهمیت طرح های انبوه سازی مسکن این است که اگر این طرح ها اجرای موفقی داشته باشد در زمان کمی تعداد زیادی از خانوار را صاحب مسکن می کند و به این ترتیب زمان دسترسی به مسکن برای این خانوار که غالباً از اقشار ضعیف و متوسط جامعه هستند، کاهش می یابد.

بیشترین زمان دسترسی به مسکن مربوط به همین اقشار است. نهضت ملی مسکن، ساخت واحدهای مسکونی در هزار و ۳۱۲ شهر کشور را در بر می گیرد. قرارداد‌های این پروژه ها در استان ها 2 ساله است و پس از گذشت دوسال از آغاز عملیات اجرایی واحد‌ها به متقاضیان تحویل داده خواهد شد.

در نهضت ملی مسکن تلاش دولت این است که مشکلاتی که در ساخت و سازهای انبوه وجود داشت کاهش یابد و تعداد بیشتری از افراد شرایط خانه دار شدن را در این طرح کسب کنند. یکی از اقداماتی که دولت سیزدهم انجام داد تسهیل شرایط برای ثبت نام متقاضیان است.

در این طرح شرایط مشمولان دریافت مسکن حمایتی تسهیل شده است امکان ثبت نام مردان مجرد بالای ۲۳ سال به شرط تأهل در زمان تحویل واحد، کاهش زمان سکونت در شهر مورد تقاضا از پنج به سه سال، افزایش سقف تسهیلات بانکی به ۴۵۰ میلیون تومان برای تهران، ۴۰۰ میلیون تومان برای کلانشهرها، ۳۵۰ میلیون تومان برای شهرهای بالای ۲۰۰ هزار نفر و ۳۰۰ میلیون تومان برای سایر شهرها در شورای پول و اعتبار و… از جمله این اقدامات است.

افزایش نرخ اجاره و سهم بالای هزینه مسکن در سبد هزینه ای خانوار، نشان می دهد افزایش رفاه خانواده ها با تأمین مسکن آنها به نسبت بالایی افزایش می یابد. با توجه به آمار، ساخت واحدهای نهضت ملی مسکن، بخش زیادی از کمبود مسکن در کشور را جبران می کند و از تعداد خانوار اجاره نشین می کاهد.