فرید قدیری کارشناس حوزه مسکن در این رابطه به «ساختمان آنلاین» می‌گوید: این پرسش در هر مقطع از بازار مسکن ، یکی از سوالات پرتکرار و متداول خانه‌اولی‌ها و کسانی که می‌خواهند خانه خود را تبدیل کنند، است. اما نکته‌ای که در این میان وجود دارد، این است که پیش خرید مسکن در حال حاضر شرایط بسیار متفاوت‌تری نسبت به گذشته دارد و تبدیل به فرآیندی پرریسک شده است. البته شاید اگر نگاه دقیق‌تری به معاملات این بازار که دومین بازار معاملاتی حوزه مسکن است بیاندازیم، می‌توان گفت پیش‌فروشنده‌های واقعی و برند یا صاحب‌نام در مناطق مختلف شهر تهران هم پرریسک شده است.
وی در پاسخ به این پرسش که در شرایط فعلی اقدام به پیش خرید کنیم یا دست نگه داریم، گفت: پاسخ به شکل مشروط مثبت است؛ همین الان در شهر تهران اگر کسی بخواهد آپارتمان خریداری کند، حداقل باید یک میلیارد و دویست یا سیصد میلیون پول پرداخت کند یا بودجه داشته باشد. این در حالی است که وام خرید مسکن به معنای واقعی وجود ندارد، یعنی ظاهرا تسهیلاتی هست اما قدرت خود را از دست داده است. بنابراین، همین تامین یکجای همین بودجه که خیلی خانه‌اولی‌ها توان تامین آن را ندارند، از طریق پیش‌خرید و تزریق بودجه قطره‌چکانی به فروشنده یا سازنده امکان‌پذیر است. بنابراین، پیش‌خرید همیشه و در هر مقطعی بسیار به‌صرفه‌تر از خرید است، در صورتی که یک سری نکات رعایت شوند.
قدیری ادامه داد: اولین نکته این است که از کدام سازنده قصد خرید داریم. این موضوع بسیار مهم است، چراکه در یک یا دو سال اخیر به دلیل افزایش قیمت مسکن و تصور این که در صورت ساخت مسکن سود قابل توجهی می‌توان کسب کرد، سازنده‌های غیرحرفه‌ای هم وارد این بازار شده‌اند؛ سازنده‌هایی که برای بار اول وارد بازار شده‌اند یا سازنده‌های که از صلاحیت کافی برخوردار نیستند. اگر در مورد آن‌ها در بازار پیش‌فروش تحقیق میدانی صورت گیرد، سهمشان از پیش‌فروش در مقایسه با سازنده‌های به‌نام و برند بیشتر است، زیرا به‌نوعی درمانده شده‌اند و بودجه کافی برای تکمیل ساختمان را ندارند. بنابراین، افرادی که قصد دارند اقدام به پیش‌خرید کنند باید بتوانند سازنده آماتور و ناتوان در تکمیل پروژه را از سازنده حرفه‌ای و خوش‌نام تشخیص دهند. تشخیص این موضوع چندان سخت نیست؛ هم می‌توان از مشاوران املاک منطقه سوال کرد و هم اگر وارد هر محله‌ای شوید برای خرید مسکن، به‌سادگی می‌توانید سازندگان به‌نام و محل پروژه‌های آن‌ها را جستجو کنید.
وی در ادامه عنوان کرد: نکته دومی که به پیش‌خرید امن شما کمک می‌کند، این است که اگر کسی پیشنهاد پیش‌خرید ساختمانی را داد، حتما کارنامه آن سازنده در همان محل را ببینید و ارزیابی کنید. در این ارزیابی دو پارامتر را باید مبنا قرار داد؛ اول این که آیا قیمت پیش‌فروش سازنده در زمان تحویل، همان قیمت مطرح شده در زمان عقد قرارداد بوده یا به نوعی دبه درآورده و قیمت دیگری را مطرح کرده است و دوم تحویل به موقع ساختمان است که باید این موضوع را هم به جد مورد اهمیت قرار داد.
قدیری افزود: نکته بعدی این است که در یک سال گذشته سازنده‌ها بین محله‌های مختلف جابه‌جا شده‌اند. در واقع، سازنده‌ای که در منطقه‌ای برای سرمایه‌گذاری به بن‌بست خورده بود، منطقه خود را تغییر داده است. سهم این نوع سازنده‌ها نیز در پیش‌فروش زیاد است و بهتر است برای پیش‌خرید به سراغ سازندگانی بروید که از گذشته در همان محل بوده‌اند و کارنامه خوبی به ثبت رسانده‌اند.
این کارشناس حوزه مسکن تصریح کرد: نکته نهایی که تمامی موارد عنوان‌شده را شامل می‌شود، تجربه تلخ خریداران سال 97 است. در این سال هم جهش قیمت مسکن و هم جهش قیمت زمین در تهران تازه شروع شده بود و سازنده‌ها شوکه شده بودند، چراکه تصورشان این بود که با عددی می‌توانند ساختمان را تکمیل کنند بلافاصله به‌واسطه تورم به بن‌بست رسیدند. در چنین شرایطی، برخی سازندگان به خصوص در شمال تهران اقدام به پیش‌فروش کردند که نمی‌توان گفت عامدانه بار هزینه‌ها را بر دوش پیش‌خریدار گذاشتند، اما حجم قابل توجهی از پیش‌خریداران سال 97 در بازار مسکن شهر تهران، هنوز نتوانسته‌اند آن خانه‌هایی که پیش‌خرید کرده بودند را پس از دو سال تحویل بگیرند یا گروه دیگری که خانه‌های خود را تحویل گرفتند، نه پایان کار دارند و نه سند رسمی. این تجربه تلخ اهمیت توجه بیشتر به موارد ذکرشده را بیش از پیش نمایان می‌سازد.
