آیا بحران خانهسازی بریتانیا تشدید میشود؟
به گزارش ساختمان آنلاین: طی یک دهه اخیر، تعداد افراد بیخانمان سراسر شهرهای بریتانیا به میزان ۱۴۱ درصد افزایش یافته در حالی که سازمان مسکن ملی از ایجاد خانههای مقرون به صرفه برای تعداد سه میلیون ۸۰۰ هزار نفر خبر داده است. در این میان، کاندیدهای انتخابات بعدی نخستوزیر کشور، مسکن را در اولویت برنامههای خود قرار داده و ساخت خانههای بیشتر را لازمه تحقق این هدف دانستهاند. این افراد باور دارند که هرچه تعداد خانهها بیشتر باشد به همان میزان افراد کمتری بیخانمانی را تجربه میکنند و مهمتر اینکه هزینه مسکن نیز کاهش مییابد. این در حالی است که برخی از منتقدان استدلال میکنند که افزایش خانههای مسکونی بدون توجه به افرادی که قرار است در آنها سکونت گزینند، نمیتواند مشکل مسکن و بیخانمانی بریتانیا را حل کند.
کمبود مسکن مقرون به صرفه
تا قبل از سال ۲۰۱۱، قانون “اجاره اجتماعی” بر اموال شهری حاکم بود که طی آن، میزان بهای هر ملک بر اساس ارزش آن و میانگین درآمد محلی سنجیده میشد که البته مورد دوم از اهمیت بیشتری برخوردار بود. دیوید کامرون، نخست وزیر پیشین بریتانیا طی دوران مدیریت خود ایده ” اجاره مقرون به صرفه” را مطرح کرد که این قانون ۸۰ درصد بازار اجاره را تحت تأثیر قرار داد و هدف از پیاده سازی، افزایش درآمد و در نتیجه سرمایهگذاری برای ساخت خانههای بیشتر بود. در اجاره مقرون به صرفه بر خلاف اجاره اجتماعی، میانگین درآمد مردم مورد توجه قرار نگرفت و مدیران بر اجارهبها به عنوان یک اصل کلی متمرکز شدند.
از سال ۲۰۰۸ به بعد، اگرچه هزینه مسکن بریتانیا به طور نجومی بالا رفته با این حال، دستمزد و درآمد مردم راکد مانده است که در نتیجه جمعیت زیادی از مردم حتی هزینه پرداخت بهای خانههای مقرون به صرفه را نیز ندارند. این افراد اغلب کسانی هستند که تا پیش از این از امکانات و شروط اجاره اجتماعی برخوردار بودند، مزایای خاصی دریافت میکردند، در زمره افراد کمدرآمد قرار داشتند یا اینکه کارگرانی با بیشترین زحمت و در عین حال، کمترین دستمزد بودند. امروزه در اغلب نقاط انگلستان به ویژه در لندن، مردم به واسطه اجارههای بسیار بالای مسکن راهی حومهها میشوند و سایر شرایط سخت رفت و آمد به مرکز شهر برای انجام امور روزمره و حضور در محل کار را به جان میخرند.
افزایش بار هزینه بر دوش افراد بیبضاعت
از نظر قانونی، توسعه دهندگان بریتانیایی باید بخشی از هر پروژه شهری را به ساخت سازههای اجاره مقرون به صرفه اختصاص دهند یا اینکه هزینهای را به صندوق دولت برای ایجاد خانههایی با این ویژگی واریز کنند. این اقدام مشکل افرادی را که مجبور به پرداخت ۸۰ درصد ارزش بازار اجاره هستند حل نمیکند چرا که اجاره خانههایی با سه اتاق خواب در شمال لندن با در نظر گرفتن مقرون به صرفه بودن آنها، هزینهای حدود پنج هزار پوند در هفته برای خانوادهها در پی دارد.
با این وجود، توسعهدهندگان شهری میتوانند با ادعای اینکه پرداخت مالیات فوق میتواند عایدی حاصل از ساخت و ساز آنها را به کمتر از هزینه صرف شده برساند از واریز آن معاف شوند. البته طبق گزارشات، اغلب این ادعاها جنبه استدلال شخصی دارد و باید توسط قانون مورد تجزیه و تحلیل قرار گیرد تا تصمیم نهایی برای آن اتخاذ شود.
بنابراین، تغییر قانون شهری از اجاره اجتماعی به اجاره مقرون به صرفه بحران مسکن را در بریتانیا و به ویژه پایتخت انگلستان شدت بخشیده است که پیشبینی میشود در صورت ادامه روند به بیخانمان شدن افراد بیشتری منجر شود. در واقع، افزایش خانهسازی نه تنها به کاهش هزینه مسکن منجر نشده بلکه افزایش نجومی قیمت آن را برای افراد بیبضاعت در پی داشته است.
علاوه بر این، تلاش مدیران و توسعهدهندگان شهری برای حل بحران مسکن از طریق افزایش اجارهها در رویکرد اجاره مقرون به صرفه برای اجارهنشینان، بار هزینه روی دوش افراد بیبضاعت را به طور قابل توجهی کاهش داده است چرا که افرادی معاف از پرداخت مالیات میشوند که از املاک متعددی برخوردار هستند.
اما خبر بدتر اینکه با وجود بیش از ۲۰۰ هزار خانواده بیخانمان در سراسر بریتانیا، تعداد املاکی که بدون سکونت باقی مانده به ۲۶۸ هزار مورد میرسد و این در حالی است که تعداد ۵۵۰ هزار خانه نیز به عنوان منزل دوم افراد ثروتمند مورد استفاده قرار میگیرد. بسیاری از سرمایهگذاران و توسعهدهندگان شهری نیز تعداد خانههای بیشماری را نیمهکاره یا به صورت اموال غیرقانونی در سراسر شهر به حال خود رها کردهاند.
بسیاری از طراحان شهری از این حیث به توافق نظر رسیدهاند که ساخت خانههای اجتماعی بیشتری برای حل بحران مسکن در بریتانیا نیاز است با این حال، تغییر سیاست دولت در این راستا، امری مشکل و زمانبر به نظر میرسد. البته مداخلات خلاقانه و بلندپروازانه، خواه از سوی دولت یا سرمایهگذاران میتواند تا حد زیادی به بیخانمانی بسیاری از مردم خاتمه دهد که نمونههایی از این اقدامها در مناطقی نظیر Brixton لندن بسیار مؤثر واقع شده است.