راهکار مناسب برای بهبود اوضاع بازار مسکن
به گزارش ساختمان آنلاین: میثم مهرپور کارشناس اقتصاد مسکن، در ارتباط با گزارش اخیر صندوق بینالمللی پول با عنوان «مسکن ارزان قیمت اجاره ای، راهکار اروپا برای بازیابی اقتصادی پسا کرونا» و تاکید بر آن که مطالعهای از تاثیر مستقیم شیوع کرونا بر بازار مسکن در کشور دیده نشده، اظهار کرد: بخش قابل توجهی از اقتصاد ما (حدود ۵۰ درصد از GDP) مربوط به بخش خدمات است که در ایام کرونا آسیب دید و بر دریافتی بخش قابل توجهی از جمعیت کشور که در حوزه خدمات فعالیت میکنند تاثیر گذاشت. مهمترین تاثیری که در بخش مسکن میتواند داشته باشد، به صورت غیر مستقیم کاهش قدرت خرید افراد و سختتر شدن پرداخت اجارهبها توسط بخشی از جامعه است.
وی افزود: شیوع کرونا در کوتاهمدت به صورت مستقیم بر روی ساخت و ساز و قیمت مسکن تاثیر چندانی ندارد، ولی ممکن است در بلند مدت تاثیر گذار باشد. در تولید مسکن و قیمت آن، مسائل بیرونی غیر از کرونا تاثیر گذار است.
اقدامات دولت نمایشی بود
این کارشناس مسکن درباره اقدامات دولت در زمان شیوع کرونا پیرامون این بازار، تصریح کرد: اقدامات بیشتر از اینکه واقعی باشد، حالتش نمایشی داشت. اینگونه اقدامات از جمله این که مستاجر میتواند بعد از پایان مهلتش هم سکونت داشته باشد، فضای بین مالکی و مستاجر این را به لجبازی میکشاند. به صورت قانونی اگر یک مستاجر محل اسکان و ترک نکند، مالک میتواند شکایت کرده و تقاضای حکم تخلیه بگیرد. این مصوبهها زمان بری این اقدام را افزایش میدهد.
تسهیلات داده شده، رقم قابل توجهی نبود
مهرپور درباره میزان تسهیلات داده شده از سوی دولت از جمله ودیعه مسکن و تاثیر آن در این بازار، اظهار کرد: میزان تسهیلاتی که پرداخت شد، در شهرهای بزرگ ۵۰ میلیون تومان بود.۹ تا ۱۰ میلیون خانوار از ۲۴ میلیون خانواده کشور، مستاجرند و این رقم و حجم پرداخت تسهیلات نسبت به متقاضیان بسیار کم بود. علاوه بر آن، رقم پرداختی هم بسیار ناچیز بود.
وی اضافه کرد: مشکل بعدی بلاعوض نبودن این تسهیلات بود. مستاجر علاوه بر پرداخت اجاره مسکن، اقساط این تسهیلات را هم باید پرداخت کند. این اقدامات از از هیچ کاری نکردن بهتر است، ولی پاسخگوی مشکل مستاجران قطعاً نیست.
ساخت مسکن اجارهای ارزان، راهکار کشورهای اروپایی
مهرپور درباره مسکنهای ارزان قیمت اجارهای که در برخی کشور در ایام کرونا برای مستاجرین ساخته شد و امکان تحقق این طرح در ایران، تصریح کرد: این نوع مسکنها در کشور ما به دلیل سهم بالای بخش خدمات در تولید ناخالص ملی، میتوانست بسیار کمک کننده باشد. عمده کسانی که در بخش خدمات فعالیت دارند، افرادی در ردههای پایین هستند که شغل مشخص و پایداری هم ندارند. اینها در ایام کرونا حداقل دریافتی را داشتهاند.
وی افزود: وجود چنین مساکنی برای افراد دهکهای پایین میتواند بسیار کمک کننده باشد تا در این شرایط، حداقل سرپناه را به صورت رایگان یا با حداقل پرداختی داشته باشند. طبیعتاً این خانه ها، لوکس و بسیار مناسب نیست، ولی سرپناهی برای افرادی استکه توانایی تهیه مسکن ندارند که در جامعه ما تعداد شان در حال بالا رفتن است.
اقدامات مالیاتی اخیر و تاثیر بر بازار مسکن
این کارشناس اقتصادی درباره اقدامات مالیاتی اخیر در حوزه مسکن از جمله مالیات بر خانههای خالی و مالیات بر عایدی سرمایه، تصریح کرد: مالیات بر عایدی سرمایه یک اقدامی است که اگر درست اجرا شود میتواند در میان مدت و بلندمدت در جلوگیری از افزایش قیمت مسکن تاثیر گذار باشد. ما در کشور چند بازار مالی داریم بازار پول، مسکن، ارز، طلا و بورس که نقدینگی به وجود آمده در کشور به سمت این بازارها حرکت میکند و هر زمان که از ورود نقدینگی به این بازارها جلوگیری کنیم و فعالیتهای سفته باز آن را محدود کنیم این نقدینگی به سمت سایر بازارها میرود.
وی افزود: در حال حاضر تنها بازاری که ظرفیت اجرای مالیات بر عایدی سرمایه را دارد بازار مسکن است. ما باید شرایطی را ایجاد کنیم که این طرح بتواند برای همه بازارها پاسخگو باشد. اگر چنین اقدامی رخ دهد و نقدینگی به سمت تولید برود، وضعیت در آینده بهتر خواهد شد. قیمت مسکن رشد جهشی را نخواهد داشت و این به قدرت خرید و اجاره بهای شهروندان کمک خواهد کرد؛ لذا برای این موضوع، اجرای دقیق مالیات برای سرمایه بسیار مهم است.