به گزارش ساختمان آنلاین: مسکن کالای اساسی مورد نیاز هر خانواده است، نیازی که اگر تأمین نشود امنیت و آرامش را از خانواده‌ها خواهد گرفت.
متأسفانه طی هشت سال اخیر دولت تدبیر و امید تدبیر خاصی در حوزه مسکن نداشت و در دو سال آخر دولت دوازدهم طرح مسکن ملی با هدف ساخت ۴۰۰ هزار واحد مسکونی در استان مطرح شد.
طرحی که خراسان‌جنوبی هم از آن سهم داشت و متقاضیان ثبت‌نام کردند اما در حال حاضر با توجه به گذشت ۲ سال از ثبت‌نام این طرح اما خبری از ساخت و ساز در استان نیست و متقاضیان در پیچ و خم مشکلات و گره‌های این طرح کلافه شدند.
شرایط بسیار سخت طرح اقدام ملی از نظر مالی ۴۰ میلیون تومان آورده اولیه و وام با ۱۸ درصد متقاضیان واقعی فاقد مسکن که شرایط مالی خوبی ندارند را در تگنا قرار داده است.
علاوه بر مباحث مالی بحث گروه‌ساز بودن، قطعه‌بندی زمین، واگذاری زمین، اخذ پروانه ساخت و ساز و مشکلات بین راه و شهرسازی و شهرداری در این مورد بر مشکلات متقاضیان افزوده است. افزایش قیمت اجارهبها، قیمت‌های بالای خرید زمین و مسکن نیز به قوت خود باقی است.
«علیرضا اربابی» مسئول اتحادیه مشاورین املاک بیرجند اعلام کرده بود؛ قیمت‌ها در زمینه خرید و فروش مسکن در بیرجند ۱۵ درصد کاهش داشته و اجارهبها تا ۳۰ درصد افزایش داشته اما با سؤال از چند مشاور املاک خبری از کاهش ۱۵ درصدی خرید و فروش که در تمام شهر قابل احساس باشد، نیست و حرف از کاهش قیمت خرید و فروش موردی مسکن است. افزایش اجارهبها نیز بیش از ۳۰ درصد است.
علی‌رغم اینکه مسئولان حوزه مسکن خبر از ساخت مسکن اقشار کم‌درآمد و طرح مسکن ملی می‌دهند اما اتفاق خاصی در حوزه مسکن، کاهش قیمت خرید و فروش و اجارهبها نیست.
«خسروی» یکی از شهروندان بیرجندی که در طرح اقدام ملی ثبت‌نام کرده گفت: برای مسکن ملی ثبت‌نام و آورده اولیه یعنی ۴۰ میلیون تومان را واریز کردم.
وی مطرح کرد: هفته‌های پایانی سال گذشته تماسی دریافت کردیم مبنی بر اینکه هر گروه پنج نفره مبلغ ۴۰۰ هزار تومان، هر متقاضی ۸۰ هزار تومان را با مراجعه به دفتر پیشخوان به شماره حساب داده شده واریز کند که مبلغ خواسته شده را واریز کردیم.
این شهروند در مورد طرح مسکن ملی، تبیین کرد: این طرح با این نحوه ساخت به درد مردمی که خانه ندارند نمی‌خورد، دولت اگر خودش واحدهای مسکونی را احداث و تحویل مردم می‌داد بهتر بود.
وی عنوان کرد: از همان ابتدای کار اینکه یک قطعه زمین را به پنج متقاضی واگذار کردند که خودشان با هم به تفاهم رسیده و بسازند مشکلات متقاضیان آغاز می‌شود، مشکلات شامل عدم تفاهم در مورد طبقات، پرداخت به موقع هزینه‌های جاری به صورت همزمان، انتخاب پیمانکار و غیره می‌شود که متقاضیان باید به امید خانه‌دار شدن با این مشکلات کنار آمده و بین یکدیگر حل و فصل کنند.
خسروی تصریح کرد: مشکلات بعدی بابت هزینه‌های افزایشی ساخت‌وساز از جمله مصالح ساختمانی و آهن‌آلات پس از آغاز به کار ساخت است البته اگر مشکل راه و شهرسازی و شهرداری بر سر صدور پروانه ساختمانی حل شود.
وی با بیان اینکه این طرح که در سال‌های آخر دولت تدبیر و امید برای خانه‌دار شدن مردم مطرح شد، افزود: مسکن مهر شاید ایرادهایی در بحث ساخت و ساز توسط شرکت‌ها و پیمانکاران داشت اما اصل طرح مسکن مهر به معنای واقعی مردمی که خانه نداشتند را خانه‌دار کرد.
این شهروند خاطرنشان کرد: ایده‌آل و آینده‌ای که از نظر فنی و ساخت برای مسکن ملی در نظر گرفته شده و به متقاضیان اعلام می‌شود خوب است اما اینها در حال حاضر در حد حرف است و تا عملیاتی شود سال‌ها به طول خواهد انجامید.
خسروی گفت: طرح مسکن ملی با این نحوه کار و هزینه‌هایی که برای آن در نظر گرفته شده از ۴۰ میلیون تومان آورده اولیه تا ۱۰۰ میلیون تومان وام ۱۸ درصد سود خیلی گران برای متقاضیان تمام خواهد شد.
وی تصریح کرد: دولت و مسئولان فقط حرف از خانه‌دار شدن مردم می‌زنند اما به مرحله عمل که می‌رسد این همه مانع و مشکل برای مردم به وجود می‌آورند که مردم از خانه‌دار شدن بیزار می‌شوند.
مشکل دیگری که در حوزه مسکن وجود دارد تبدیل شدن مسکن به کالای سرمایهای به جای کالای مصرفی است و این مسئله افزایش قیمت زمین، مسکن و اجارهبها را تشدید کرده است. سرمایهای شدن مسکن آفتی برای بخش مسکن و در نتیجه برای مصرفکنندگان نهایی و بخش تقاضا شده است.
کارشناسان یکی از عوامل تأثیرگذار در بروز تلاطم در بازار مسکن و افزایش قیمت ملک در چند سال اخیر را فعالیت دلالان و سوداگران بازار مسکن می‌دانند. افرادی که با معاملات گسترده، درآمدهای هنگفتی را کسب کرده‌اند.
متأسفانه مسکن در کشور به یک کالای سرمایهای تبدیل شده و این مسئله موجب هجوم سرمایه‌گذاران به این بازار شده است از این رو هر فردی که سرمایهای را به دست می‌آورد در اولین گام اقدام به خرید مسکن جدیدی می‌کند این در حالی است که مسکن باید از یک کالای سرمایهای به یک کالای مصرفی تبدیل شود.
قطعا سیاست‌ها باید به گونه‌ای باشد که سرمایه‌گذاران به سمت سرمایه‌گذاری در حوزه تولید و ساخت مسکن ترغیب شوند و خرید مسکن جذابیت اقتصادی نداشته باشد از این رو بهترین راه کار برای تحقق این مسئله تصویب و اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه مسکن است.
«سید مرتضی حسینی» کارشناس اقتصادی اظهار داشت: متاسفانه در حال حاضر مسکن یک کالای سرمایهای است، تولیدات مسکن بیش از آنکه تقاضای مصرفی را پوشش دهد تقاضاهای سرمایه‌گذاری را پوشش می‌دهد.
وی افزود: چون بیش از ۷۰ درصد تقاضای فعلی مردم، تقاضای سرمایهای است این تقاضا به دست افرادی می‌رود که سرمایه دارند و با توجه به اوضاع نامناسب بازار کسب و کار مردم به دنبال تثبیت سرمایه خود هستند.
کارشناس اقتصادی بیان داشت: فضای مسکن فضایی است که تاکنون از دید امور مالیاتی مصون بوده و برنامه مؤثری در این خصوص برای آن در نظر گرفته نشده است.
حسینی عنوان کرد: به گفته بسیاری از کارشناسان مسکن، مسکن باید کالایی داغ باشد یعنی حبس سرمایه در آن صرفه نداشته باشد چون نیاز مصرفی آحاد مردم است.
وی مطرح کرد: حدود ۳۵ درصد از سهم تورمی جامعه مربوط به مسکن است و افزایش قیمت مسکن روی سایر کالاها تأثیر افزایشی دارد.
کارشناس اقتصادی گفت: چرا سرمایه سرگردان مردم باید در حوزه مسکن سرمایه‌گذاری شود که سهم تورم ۳۵ درصدی را برای مردم به عنوان مصرف‌کننده و یا مردم به عنوان نیروی کار را داشته باشد؟ سرمایه‌های سرگردان میتواند به سمت پروژه‌های ملی از مجرایی مثل بورس هدایت شود.
حسینی افزود: مسئولان در حوزه بورس خلف وعده نکنند دخالت نابه جا نداشته باشند و به گونه‌ای در بورس ساختارسازی شود که سرمایه‌های مردم از مجرای بورس به سمت تولید هدایت شود.
وی بیان داشت: طبق بررسی‌های انجام شده در قیمت مسکن مشاهده شده حجم نقدینگی و سرمایهای که عده‌ای از سرمایه‌گذاران و بانک‌ها در حوزه مسکن حبس کردند بیش از نقدینگی موجود کشور است.
کارشناس اقتصادی یادآور شد: اگر فضای کسب و کار و بورس به شیوه درستی سازماندهی شود و مالیات برای مسکن در نظر گرفته و گوی مسکن داغ شود، می‌توان سرمایه‌های مردم را از این گوی دور کرد و به سمت تولید برد که مشکلات بخش تولید حل شود.
حسینی با بیان اینکه صنعت ساختمان‌سازی باید رونق پیدا کند، توضیح داد: منظور از سرمایه‌گذاری بیان شده و مخرب در حوزه مسکن، سفته‌بازی است نه تولید مسکن، اتفاقا ما در تولید مسکن نیاز به ارائه طرح‌های به‌روز از جمله باغ منزل در روستاها و ترویج سبک زندگی ایرانی اسلامی داریم.
وی در مورد مسکن مهر در منطقه مهرشهر، عنوان کرد: طبق بازدید میدانی که از منطقه مهرشهر محله ۹دی انجام شده حدود ۵۰ درصد واحدهای ساخته شده خالی است و متقاضیان ساخت با نگاه سرمایهای به مسکن مهر نگاه کرده و طبق آمارها حدود ۷۰ درصد از مسکن مهر مسکن با نگاه سرمایهای است نه مصرفی.
کارشناس اقتصادی گفت: از طرف دیگر بحث ساخت و ساز و تولید مسکن در روستا با توجه به کمبود زمین، مشکلاتی که در بحث تأمین زمین و مسائلی که با منابع‌طبیعی وجود دارد و سایر مواردی که مردم روستایی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند تولید مسکن را در روستاها سخت کرده و باعث شده اهالی روستا برای رهایی از این مشکل به حاشیه‌نشینی روی آورند.
حسینی در مورد افزایش قیمت زمین و سودآوری برای سرمایه‌گذار، افزود: این ارزش افزوده زمین، یارانه پنهانی است که به زمین تعلق گرفته سرمایه‌گذاری که هیچ نقشی در ارزش مندی زمین نداشته سود می‌کند.
وی خاطرنشان کرد: یارانه پنهان هزینه‌های بیت‌المال و پول نفتی است که برای ایجاد زیرساخت از جمله آب و برق گرفته، تا مسجد، مدرسه، اتوبوس، امنیت در اطراف این زمین هزینه می‌شود و ارزش زمین برای سرمایه‌گذاری که هیچ کاری نکرده بالا می‌رود.
کارشناس اقتصادی اظهار داشت: برای این ماجرا باید مالیات در نظر گرفته شود اصلا نباید فردی که در حوزه زمین سرمایه‌گذاری کرده سود کند چراکه این مسئله احتکار و دپوی زمین است.
حسینی افزود: مگر تمام مردم ایران از درآمد بیت‌المال و پول نفت سهم ندارند؟ چرا باید عده‌ای سرمایه‌دار با احتکار زمین و ارزش افزوده‌ای که ناشی از هزینه‌کرد بیت‌المال است روز به روز سرمایه‌دارتر شوند و در مقابل عده‌ای فاقد مسکن و بدون سرمایه در آرزوی مسکن باشند؟
وی گفت: حق هر ایرانی است که یک زمین با زیرساخت مناسب که مسکن ایمن و مناسب روی آن احداث شود داشته باشد، وقتی نظارتی روی قیمت زمین که دلالی است و سودهای میلیاردی دارد نیست سبب افزایش ضریب‌جینی شده و عده‌ای قلیل پولدارتر و عده‌ای کثیری فقیرتر می‌شوند.
کارشناس اقتصادی عنوان کرد: خرید و فروش زمین باید ساماندهی شود، زمین باید به مسکن تبدیل شده و تولید مسکن را داشته باشیم نه اینکه مسکن و زمین کالای سرمایهای باشد.
حسینی بیان داشت: مالیات‌هایی که از حوزه مسکن دریافت شود می‌بایست برای فراهم شدن زیرساخت در نقاط روستایی و حاشیه شهر هزینه شود و اگر در کنار مسکن به بحث فرهنگی و اشتغال توجه کنیم باید امر تولید مسکن تسهیل و مشکلات اختصاص زمین برطرف شود.
وی به اجرای طرح مسکن معیشت‌محور تأکید کرد و گفت: دولت باید برای افرادی که نیازمند هستند و تاکنون از تسهیلات مسکن استفاده نکردند، زمین رایگان اختصاص دهد و اعتبار مورد نیاز برای فراهم کردن زیرساخت‌ها برای زمین رایگان را از طریق مالیات از ۷۰ درصد بخش سرمایهای مسکن تأمین و تزریق کند.
کارشناس اقتصادی افزود: فضای کسب و کار و تولید مسکن را باید در کنار هم تسهیل کرد تا بتوان برای افراد نیازمندی که هزینه‌های مسکن برای آن‌ها سر به فلک کشیده مسکن مناسب و ارزان‌قیمت تأمین کرد.
حسینی گفت: متوسط انتظار مسکن در دنیا پنج سال و در ایران ۴۰ سال است و در هیچ کجای دنیا مثل ایران مسکن کالای سرمایهای نیست و مسکن موضوع چند بعدی است و تمامی مؤلفه‌های آن هم داخلی است و هیچ ارتباطی به برجام، آمریکا و غیره ندارد.
وی اظهار داشت: ۴۷ درصد هزینه‌های غیر خوراکی خانوار مربوط به مسکن است و مردم به عنوان مصرف‌کننده و نیروی کار با آن درگیر هستند و حوزه مسکن یکی از اولویت‌های اصلی دولت باید باشد و سیاست‌گذاری‌ها اصلاح و مسکن و زمین از کالای سرمایهای خارج و مصرفی شود.
کارشناس اقتصادی بیان داشت: شرایط فعلی زندگی مردم و مسائل اقتصادی باتوجه به ظرفیت‌های گوناگونی که در استان داریم اصلا پسندیده نیست؛ بانک‌ها که باید حامی تولید باشند خودشان سرداران سوداگری مسکن هستند.
حسینی ادامه داد: برخی از نهادهای انقلابی چون تعارض منافع دارند قیمت زمین را بالا می‌برند و اینها درد است چرا باید این مسائل اتفاق بیفتد، زمینی که برای آحاد مردم به صورت رایگان یا با قیمت کم در نظر گرفته شود ارائه نمی‌شود و هزینه‌های در نظر گرفته شده برای زمین بسیار گزاف است لذا اگر سرمایه‌های حبس شده در حوزه مسکن آزاد شود قطعا در رونق تولید تأثیر خواهد داشت.
وی بیان داشت: نقصی که در برنامه‌های وزیر مسکن و راه و شهرسازی دولت جدید دیده می‌شود این است که به بحث‌های سوداگری، سفته‌بازی و خروج مسکن از کالای سرمایهای به مصرفی توجه نشده که این موضوعات مهم بوده و باید به آن توجه و برطرف شود.
کارشناس اقتصادی گفت: باید به بحث مسکن روستایی و مسائل حاشیه شینی پرداخته و توجه شود تا مسائل حاشیه‌نشینی تشدید نشود، در دولت قبل به دلیل مسائل سیاسی ظلم بزرگی به مردم در حوزه مسکن شد.
حسینی گفت: طرح مسکن مهر به لحاظ حذف قیمت زمین باید برای خانه‌دار شدن مردم ادامه پیدا کند و انبوه‌سازان با ساخت و واگذاری مسکن می‌توانند همراهی کنند.
وی در پایان مطرح کرد: افزایش قیمت عجیب مسکن طی ۸ سال گذشته به دلیل سیاست‌گذاری‌های غلط دولت اتفاق افتاد و دیگر حوزه مسکن ظرفیت افزایش قیمت بیش از این را ندارد.
