به گزارش ساختمان آنلاین: حبیب‌الله طاهرخانی، ضمن تشریح برنامه احداث شهرک‌های جدید برای حل معضل مسکن، گفت: ساخت سالانه یک میلیون واحد مسکونی که در تعهد دولت است، موضوعات مختلفی ازجمله تأمین مالی، خدمات، تسهیلات و مجوز‌ها را شامل می‌شود. البته موضوع کلیدی، تأمین زمین است.
معاون وزیر راه و شهرسازی و مدیرعامل شرکت عمران شهر‌های جدید در ادامه بیان کرد: برای تأمین زمین گزینه‌های مختلفی داریم، مثل ظرفیت درونی شهرها، اعم از فرسوده، حاشیه‌ای و اراضی بایر دارای کاربری مسکونی داخل شهرها که می‌توانند با تسهیل از لحاظ قوانین و مقررات و صدور مجوز‌ها وارد بازار مسکن شوند. نکته دیگر اینکه ناگزیر هستیم در برخی از جا‌ها الحاقاتی به شهر‌های موجود انجام دهیم که در حال بررسی و اقدام است. در این میان باید به این نکته نیز توجه کرد که شهر‌های ایران عموماً در بستر‌های کشاورزی قرار گرفته‌اند و توسعه افقی آن‌ها به از دست‌رفتن بسیاری از ظرفیت‌های زیست‌محیطی و کشاورزی منجر خواهد شد، ازاین‌رو ناگزیر هستیم توسعه منفصل را مدنظر قرار دهیم. توسعه منفصل، یا در قالب شهرک انجام می‌شود که خارج از محدوده و حریم شهرهاست و مقیاس آن کوچک است و حداکثر ۳۰ هزار نفر جمعیت می‌تواند در آن ساکن شود، یا در قالب توسعه شهر‌های جدید است که محدودیت جمعیتی ندارد، ما همین الآن شهر‌هایی با ظرفیت جمعیت‌پذیری بالای ۵۰۰ هزار نفر هم داریم. از اغلب این ابزارها، به غیر از ابزار شهرک‌سازی، در طول سال‌های بعد از انقلاب استفاده کرده‌ایم، اما احداث شهرک، ظرفیتی بوده که استفاده نشده است.
وی در خصوص محاسن شهرک‌سازی اظهار داشت: شهرک‌سازی محاسنی دارد؛ اولاً شهرک‌ها عموما از شهر مادر فاصله طولانی ندارد و دسترسی آن به متن شهر سخت نیست، درحالی‌که شهر‌های جدید، در دسترسی به شهر مادر مشکلاتی داشتند. در حقیقت شهرک یک جامعه کاملاً مستقل است که هدف‌گذاری ایجاد آن، تأمین مسکن کلانشهری است، مقیاس آن‌هم کوچک است و از نظر تأمین زیرساخت کلان و دسترسی هم، هزینه زیادی برای آن متصور نیستیم.
ایده شهرک‌سازی از کجا شکل گرفت؟
طاهرخانی افزود: در سال ۹۹ یک دستورالعمل شهرک‌سازی نوشتیم و فرایند توسعه شهرک‌ها را تصویب کردیم. از آن زمان در مناطقی که معضل کمبود مسکن داشته‌ایم، یعنی نیاز به مسکن بالا بود و توسعه درونی شهر پاسخگو نبود و همچنین امکان الحاق مناطق جدید به شهر مادر نیز وجود نداشت، گزینه ایجاد شهرک مسکونی را مدنظر قرار دادیم و شناسایی اراضی دولتی را آغاز کردیم تا مطالعات مکان‌یابی و امکان‌سنجی شهرک و فرایند‌های دیگر را انجام دهیم. درنتیجه این مطالعات، تاکنون امکان ساخت ۴۰ شهرک استخراج شده که البته باید مراحل تصویب را بگذرانند، یعنی از شورای برنامه‌ریزی توسعه استان مجوز بگیرند و در نهایت ساخت آن‌ها به تأیید شورای‌عالی شهرسازی و معماری ایران نیز برسد تا ما بتوانیم عملیات اجرایی شهرک‌ها را آغاز کنیم.
معاون وزیر راه و شهرسازی درباره مطالعات ساخت شهرک مسکونی گفت: تاکنون شرکت عمران شهر‌های جدید، مطالعات کارشناسی ساخت ۴۰ شهرک مسکونی جدید را در ۱۴ استان، با ظرفیت احداث ۱۳۲ هزار و ۲۰۰ واحد مسکونی، آغاز کرده است.
وی عنوان کرد: از این تعداد سه شهرک در منطقه کلانشهری پایتخت یعنی استان‌های تهران و البرز قرار دارد. ۲ شهرک با مساحت هزار و ۴۳۸ هکتار و ظرفیت احداث ۱۶ هزار و ۶۷۰ واحد مسکونی و جمعیت‌پذیری ۵۵ هزارنفری در استان تهران در دستور کار قرار دارد. از این شهرک‌ها یکی به نام شهرک فردوس در منطقه شرق تهران و دیگری در قسمت جنوب غربی تهران، در منطقه شهریار، شناسایی شده و مطالعات آن‌ها به انجام رسیده است. طرح ساخت این دو شهرک در حال سیر مراحل تصویب استانی است. یک شهرک هم با مساحت ۳۰۰ هکتار، جمعیت‌پذیری ۲۶ هزار نفر و ظرفیت احداث هفت هزار و ۸۸۰ واحد مسکونی، در استان البرز در حال طی مراحل استانی است. ما بعد از طی مراحل استانی برای این شهرک‌ها می‌توانیم برنامه‌ریزی عملیات اجرایی و آماده‌سازی تأمین زیرساخت و احداث واحد‌های مسکونی را انجام دهیم.
جانمایی شهرک‌های تهران و سایر استان‌ها مشخص شده است؟
طاهرخانی در این زمینه خاطر نشان کرد: هنوز نقشه‌ها و محدوده شهرک تأیید نشده و برای اینکه مشکلی نظیر تحریک زمین‌خواران و سوءاستفاده به‌وجود نیاید، بعد از تکمیل مراحل تصویب استانی و تأیید در شورای‌عالی شهرسازی و معماری اعلام می‌شود.
در سایر استان‌ها هم مطالعات شهرک‌سازی به این شرح است: در استان اصفهان یک شهرک به مساحت هزار و ۴۵۹ هکتار، جمعیت‌پذیری ۲۹ هزار نفر و ظرفیت احداث هشت هزار و ۷۹۰ واحد، در استان کردستان یک شهرک با نام نیشتیمان با مساحت ۴۰۳ هکتار، جمعیت‌پذیری ۲۷ هزار نفر و ظرفیت احداث هشت هزار و ۱۸۰ واحد مسکونی مدنظر قرار گرفته و در ۶ شهر استان مازندران نیز ساخت ۱۰ شهرک با مجموع مساحت ۷۳۷ هکتار، جمعیت‌پذیری ۶۰ هزار و ۱۰۰ نفری و ظرفیت احداث ۱۸ هزار و ۲۱۰ واحد مسکونی برنامه‌ریزی شده است. در استان گلستان هفت شهرک در هفت شهرستان به مساحت هزار و ۸۲۰ هکتار برای ساخت ۲۶ هزار و ۸۲۰ واحد مسکونی و جمعیت‌پذیری ۸۸ هزار و ۵۰۰ نفر احداث خواهد شد و در استان آذربایجان شرقی نیز ۲ شهرک احداث می‌شود که یکی در دست مطالعه است و دیگری با مساحت ۲۶۹ هکتار و جمعیت‌پذیری ۲۵ هزار و ۸۰۰ نفر در قالب هفت هزار و ۸۲۰ واحد مسکونی احداث می‌شود. همچنین در استان هرمزگان ۲ شهرک با مساحت ۸۶۵ هکتار، در کرمان یک شهرک با مساحت ۳۵۰ هکتار و در اردبیل یک شهرک با مساحت ۲۸۵ هکتار احداث خواهد شد ضمن اینکه در استان فارس هفت شهرک، یزد سه شهرک و در استان‌های خراسان جنوبی و سمنان یک شهرک احداث می‌شود.
چرا مسکن دولتی در مناطق مرغوب و اعیان‌نشین احداث نمی‌شود؟
وی عنوان کرد: شهر تهران در طرح جامع مسکن با محدودیت‌های توسعه مواجه است و ملاحظات مختلفی وجود دارد. ممکن است برخی اراضی در این مناطق موجود باشد که به‌علت قرارگیری در آبخوان‌ها یا روی گسل‌ها برای توسعه شهری مناسب نباشد. این‌ها موضوعاتی است که وقتی برنامه‌ریزی می‌کنیم باید همه مورد توجه قرار گیرد. در مورد شهرک‌های جدید نیز مکان‌یابی‌ها با لحاظ همه این موارد بوده و ازآنجا که پرونده شهرک‌سازی بسته نمی‌شود، ممکن است گزینه خاصی برای ساخت شهرک جدید در این مناطق مطرح شود و بعد از ارزیابی‌های فنی و زیست‌محیطی، بتوان اقدام کرد.
