تعریف ایمنی
ایمنی ایجاد اوضاع و احوال شرایطی است که از وقوع حوادث و سوانح جلوگیری نماید و از ایراد صدمه مالی و جانی پیش گیری نماید. ایمنی آن دسته از تمهیداتی است که بصورت علمی و عملی با بکارگیری آن ها از وقوع حادثه و سانحه می کاهیم و حتی پیش گیری می نماییم.
ایمنی شخصی و کمک های اولیه
افراد در کارگاه های ساختمانی با وسایلی سر و کار دارند که کارکردن با آن ها نیاز به دقت و توجه فراوان دارد، کوچکترین بی دقتی و کم توجهی باعث بوجود آمدن سانحه ای می شود که ممکن است غیرقابل جبران باشد، در کارگاه های ساختمانی انواع مصالح، ماشین آلات و تجهیزات وجود دارد؛ تعداد و تنوع این وسایل و نحوه کارکرد هریک از آن ها از اره برقی گرفته تا جرثقیل های بسیار بزرگ ضرورت استفاده از وسایل ایمنی را دوچندان می کند، بنابراین با پوشیدن لباس مناسب و استفاده صحیح از وسایل ایمنی شخصی و توجه به نکات ایمنی می توان حوادث و اتفاقات نادر را به حداقل برسانیم، در ضمن با استفاده از وسایل مناسب می توان بازده کار را زیاد کرد، از نظر اقتصادی هم مقرون به صرفه است. زیرا بسیاری از مواقع هزینه درمان خیلی بیشتراز خرید و تأمین یک وسیله ایمنی است.
علل وقوع حادثه
- ضعف آموزش
- سهل انگاری و ماجراجویی
- بروز اشکال و نقص فنی در ابزار، وسایل و امکانات
- پایین بودن و غیر استاندارد بودن ابزار و و سایل
- خرابکاری
- تفکر موقت داشتن
انواع وسایل ایمنی شخصی
- لباس کار
- کفش کار
- دستکش کار
- عینک ایمنی
- ماسک
- کلاه ایمنی (الف: پوسته یا کاسه کلاه، ب: تجهیزات داخلی کلاه)
- کمربند ایمنی
- طناب ایمنی
کمک های ساختمانی در یک کارگاه ساختمانی فعال با رعایت مسائل ایمنی بازهم امکان دارد حوادث پیش بینی نشده ای بروز نمایدکه باعث مصدوم و مجروح شدن افراد شود، در بسیاری از موارد کمک فوری و سریع می تواند از پیشرفت جراحت بکاهد و باعث نجات جان انسان ها در کارگاه شود.
برخی از انواع حوادثی که ممکن است برای افراد شاغل در کارگاه بیفتد
- بریدگی
- شکستگی – در رفتگی
- جسم خارجی در چشم
- برق گرفتگی
- برق زدگی
- آفتاب زدگی
حصارهای موقت
درمواردی که عملیات ساختمان در مدت کوتاهی به انجام می رسد از این نوع حصار استفاده می شود. در صورتی که از این نوع حصار از نظر ایمنی و امنیتی محدودیتی ایجاد نکند، می توان از حصارهای توری و یا فنسی با رنگ مشخصه، نارنجی یا قرمز و یا نوارهای هشداردهنده و یا مخروط های ایمنی استفاده کرد.
علل استفاده از راهروهای سرپوشیده حفاظتی
- احداث راهروهای سرپوشیده موقتی در امتداد معبر عمومی مجاور کارگاه ساختمانی در موارد ذیل ضروری است.
چنانچه فاصله ساختمان در دست تخریب از معبر عمومی کمتر از ۴۰ درصد از ارتفاع اولیه ساختمان باشد.
در صورتی که فاصله ساختمان در دست احداث یا تعمیر یا بازسازی، کمتر از ۲۵ درصد از ارتفاع نهایی آن باشد. - راهرو باید فاقد هرگونه مانع بوده و فاقد هرگونه روشنایی طبیعی یا مصنوعی دائم باشد.
- سقف راهرو باید توانای تحمل حداقل ۷۰۰ کیلوگرم برمترمربع فشار را داشته باشد و بعلاوه سایر قسمت های آن نیز باید تحمل بار مربوطه و فشار مذکور را داشته باشد
- سقف راهرو باید از الوار به ضخامت حداقل ۵ سانتی متر ساخته شده و الوارها طوری درکنار هم قرار گرفته باشند که از ریزش مصالح ساختمانی به داخل راهرو جلوگیری به عمل آید.
۱۰ نکته ایمنی در عملیات ساختمان سازی
۱- کارگران کارگاه‌های ساختمانی باید مجهز به کلاه و کفش ایمنی باشند و بسته به شرایط و نوع کار، سایر وسایل حفاظت فردی همچون دستکش، ماسک، کمربند و طناب نجات نیزمطابق ضوابط آئین نامه مربوط باید در اختیار آنها قرار داده شود.
۲- تمامی معابر، پلکان‌ها، سطوح شیبدار، باز شوها، پرتگاه‌ها و نقاطی که احتمال خطر سقوط افراد را دربر دارند، باید با نرده و پوشش‌های موقت و مناسب حفاظت شوند
۳ – از کار کردن کارگران روی بام ساختمان‌ها در هنگام باد و توفان و بارندگی شدید و یا هنگامی که سطح بام پوشیده از یخ باشد ، جلوگیری به عمل آید .
۴ – در هنگام کار روی بام‌های شیبدار و یا بام‌های پوشیده از صفحات شکننده مانند صفحات موجدار نور گیر و ورق‌های فشرده سیمانی (ایرانیت- باید از نردبان‌ها یا صفحات تراولینگ با عرض حداقل ۲۵سانتیمتر استفاده شود .این نردبان‌ها و صفحات باید محکم و مطمئن نصب شده باشند تا احتمال لغزش آنها در زیر پای کارگران کاهش یابد.
۵ – در لبه سطوح شیبدار باید موانع مناسب و کافی برای جلوگیری از سقوط کارگر یا ابزار کار پیش بینی شود .
۶ – کارگرانی که روی بام‌های شیبدار با شیب بیش از ۲۰ درجه کار می کنند باید مجهز به کمربند ایمنی و طناب نجات باشند.
۷ – معابری که برای عبور فرغون یا چرخ‌های دستی ساخته می‌شود باید دارای سطوح صاف باشد و برای عبور هر فرغون حداقل یک متر عرض در نظر گرفته شود .
۸ – قالب بتن باید قبل از بتن ریزی مورد بازرسی قرار گرفته و نسبت به استحکام آن اطمینان حاصل شود.
۹ – هنگام برداشتن قالب بتن باید احتیاط‌های لازم به منظور حفاظت کارگران ازخطر احتمالی سقوط بتن یا قالب بکار برده شود.
۱۰ – دستگاه‌های بتن ساز باید دارای ضامن باشند تا هنگام تمیز کردن، دستگاه را قفل و از حرکت اتفاقی آن جلوگیری شود.
